魏公子无忌者，魏昭王少子，而魏安釐王异母弟也。昭王薨，安釐王即位，封公子为信陵君。

　　公子为人，仁而下士 ，士无贤不肖，皆谦而礼交之，不敢以其富贵骄士。士以此方数千里争往归之，致食客三千。当是时，诸侯以公子贤，多客，不敢加兵谋魏十余年。

　　魏有隐士曰侯赢，年七十，家贫，为大梁夷门监者。公子闻之，往请，欲厚遗之。不肯受，曰：“臣修身洁行数十年，终不以监门困故而受公子财。”公子于是乃置酒，大会宾客。坐定，公子从车骑，虚左，自迎夷门侯生。侯生摄敝衣冠，直上载公子上坐，不让，欲以观公子。公子执辔愈恭。侯生又谓公子曰：“臣有客在市屠中，原枉车骑过之。”公子引车入市，侯生下，见其客朱亥，俾倪，故久立与其客语，微察公子，公子颜色愈和。当是时，魏将相宗室宾客满堂，待公子举酒；市人皆观公子执辔。从骑皆窃骂侯生。侯生视公子色终不变，乃谢客就车。至家，公子引侯生坐上坐，遍赞宾客，宾客皆惊。酒酣，公子起，为寿侯生前。侯生因谓公子曰：“今日赢之为公子亦足矣！赢乃夷门报关者也，而公子亲枉车骑自迎嬴，于众人广坐之中，不宜有所过，今公子故过之。赢欲就公子之名，故久立公子车骑市中，过客，以观公子，公子愈恭。市人皆以赢为小人，而以公子为长者，能下士也。

　　于是罢酒，侯生遂为上客。

　　侯生谓公子曰：“臣所过屠者朱亥，此子贤者，世莫能知，故隐屠间耳。”公子往，数请之，朱亥故不复谢。公子怪之。

　　魏安釐王二十年，秦昭王已破赵长平军，又进兵围邯郸)公。子姊为赵惠文王弟平原君夫人，数遗魏王及公子书，请救语魏。魏王使将军晋鄙将十万众救赵。秦王使使者告魏王曰：“吾攻赵，旦暮且下，而诸侯敢救赵者，已拔赵，必移兵先击之。”魏王恐，使人止晋鄙，留军壁邺，名为救赵，实持两端以观望。平原君使者冠盖相属于魏，让魏公子曰：“胜所以自附为婚姻者，以公子之高义，为能急人之困。今邯郸旦暮降秦而魏救不至，安在公子能急人之困也！且公子纵轻胜，弃之降秦，独不怜公子姊邪？”公子患之，数请魏王，及宾客辨士说王万端。魏王畏秦。终不听公子。

　　公子自度终不能得之于王，计不独生而令赵亡，乃请宾客，约车骑百余乘，欲以客往赴秦军，与赵俱死。行过夷门，见侯生，具告所以欲死秦军状。辞决而行，侯生曰：“公子勉之矣！老臣不能从。”公子行数里，心不快，曰：吾所以待侯生者备矣，天下莫不闻，今吾且死，而侯生曾无一言半辞送我，我岂有所失哉？”复引车还，问侯生。侯生笑曰：“臣故知公子之还也。”曰：“公子喜士，名闻天下。今有难，无他端，而欲赴秦军，譬若以肉投馁虎，何功之有哉？尚安事客？然公子遇臣厚，公子往而臣不送，以是知公子恨之复返也。”公子再拜，因问。侯生乃屏人间语曰：“赢闻晋鄙之兵符常在王卧内，而如姬最幸，出入王卧内，力能窃之。赢闻如姬父为人所杀，如姬资之三年，自王以下，欲求报其父仇，莫能得。如姬为公子泣，公子使客斩其仇头，敬进如姬。如姬之欲为公子死，无所辞，顾未有路耳。公子诚一开口请如姬，如姬必许诺，则得虎符夺晋鄙军，北救赵而西却秦，此五霸之伐也。”公子从其计，请如姬。如姬果盗兵符与公子。

　　公子行，侯生曰：“将在外，主令有所不受，以便国家。公子即合符，而晋鄙不授公子兵，而复请之，事必危矣。臣客屠者朱亥可与俱，此人力士。晋鄙听，大善；不听，可使击之。于是公子泣生曰：“公子畏死邪？何泣也？”公子曰：“晋鄙嚄唶宿将，往恐不听，必当杀之，是以泣耳，岂畏死哉？”于是公子请朱亥。朱亥笑曰：“臣乃市井鼓刀屠者，而公子亲数存之，所以不报谢者，以为小礼无所用。今公子有急，此乃臣效命之秋也。”遂与公子俱。公子过谢侯生。侯生曰：“臣宜从，老不能，请数公子行日，以至晋鄙军之日北乡自刭，以送公子。”公子遂行。

　　至邺，矫魏王令代晋鄙。晋鄙合符，疑之，举手视公子曰：“今吾拥十万之众，屯于境上，国之重任。今单车来代之，何如哉？”欲无听。朱亥袖四十斤铁椎椎杀晋鄙。公子遂将晋鄙军。勒兵，下令军中曰：“父子俱在军中，父归。兄弟俱在军中，兄归。独子无兄弟，归养。”得选兵八万人，进兵击秦军。秦军解去，遂救邯郸，存赵。赵王及平原君自迎公子于界，平原君负栏矢为公子先引。赵王再拜曰：“自古贤人，未有及公子者也！”当此之时，平原君不敢自比于人。

　　公子与侯生决，至军，侯生果北乡自刭。

　　魏王怒公子之盗其兵符，矫杀晋鄙，公子亦自知也。已却秦存赵，使将将其军归魏，而公子独与客留赵。

　　wèi gōng zǐ wú jì zhě ，wèi zhāo wáng shǎo zǐ ，ér wèi ān lí wáng yì mǔ dì yě 。zhāo wáng hōng ，ān lí wáng jí wèi ，fēng gōng zǐ wéi xìn líng jun1 。

　　gōng zǐ wéi rén ，rén ér xià shì ，shì wú xián bú xiāo ，jiē qiān ér lǐ jiāo zhī ，bú gǎn yǐ qí fù guì jiāo shì 。shì yǐ cǐ fāng shù qiān lǐ zhēng wǎng guī zhī ，zhì shí kè sān qiān 。dāng shì shí ，zhū hóu yǐ gōng zǐ xián ，duō kè ，bú gǎn jiā bīng móu wèi shí yú nián 。

　　wèi yǒu yǐn shì yuē hóu yíng ，nián qī shí ，jiā pín ，wéi dà liáng yí mén jiān zhě 。gōng zǐ wén zhī ，wǎng qǐng ，yù hòu yí zhī 。bú kěn shòu ，yuē ：“chén xiū shēn jié háng shù shí nián ，zhōng bú yǐ jiān mén kùn gù ér shòu gōng zǐ cái 。”gōng zǐ yú shì nǎi zhì jiǔ ，dà huì bīn kè 。zuò dìng ，gōng zǐ cóng chē qí ，xū zuǒ ，zì yíng yí mén hóu shēng 。hóu shēng shè bì yī guàn ，zhí shàng zǎi gōng zǐ shàng zuò ，bú ràng ，yù yǐ guān gōng zǐ 。gōng zǐ zhí pèi yù gōng 。hóu shēng yòu wèi gōng zǐ yuē ：“chén yǒu kè zài shì tú zhōng ，yuán wǎng chē qí guò zhī 。”gōng zǐ yǐn chē rù shì ，hóu shēng xià ，jiàn qí kè zhū hài ，bǐ ní ，gù jiǔ lì yǔ qí kè yǔ ，wēi chá gōng zǐ ，gōng zǐ yán sè yù hé 。dāng shì shí ，wèi jiāng xiàng zōng shì bīn kè mǎn táng ，dài gōng zǐ jǔ jiǔ ；shì rén jiē guān gōng zǐ zhí pèi 。cóng qí jiē qiè mà hóu shēng 。hóu shēng shì gōng zǐ sè zhōng bú biàn ，nǎi xiè kè jiù chē 。zhì jiā ，gōng zǐ yǐn hóu shēng zuò shàng zuò ，biàn zàn bīn kè ，bīn kè jiē jīng 。jiǔ hān ，gōng zǐ qǐ ，wéi shòu hóu shēng qián 。hóu shēng yīn wèi gōng zǐ yuē ：“jīn rì yíng zhī wéi gōng zǐ yì zú yǐ ！yíng nǎi yí mén bào guān zhě yě ，ér gōng zǐ qīn wǎng chē qí zì yíng yíng ，yú zhòng rén guǎng zuò zhī zhōng ，bú yí yǒu suǒ guò ，jīn gōng zǐ gù guò zhī 。yíng yù jiù gōng zǐ zhī míng ，gù jiǔ lì gōng zǐ chē qí shì zhōng ，guò kè ，yǐ guān gōng zǐ ，gōng zǐ yù gōng 。shì rén jiē yǐ yíng wéi xiǎo rén ，ér yǐ gōng zǐ wéi zhǎng zhě ，néng xià shì yě 。

　　yú shì bà jiǔ ，hóu shēng suí wéi shàng kè 。

　　hóu shēng wèi gōng zǐ yuē ：“chén suǒ guò tú zhě zhū hài ，cǐ zǐ xián zhě ，shì mò néng zhī ，gù yǐn tú jiān ěr 。”gōng zǐ wǎng ，shù qǐng zhī ，zhū hài gù bú fù xiè 。gōng zǐ guài zhī 。

　　wèi ān lí wáng èr shí nián ，qín zhāo wáng yǐ pò zhào zhǎng píng jun1 ，yòu jìn bīng wéi hán dān )gōng 。zǐ zǐ wéi zhào huì wén wáng dì píng yuán jun1 fū rén ，shù yí wèi wáng jí gōng zǐ shū ，qǐng jiù yǔ wèi 。wèi wáng shǐ jiāng jun1 jìn bǐ jiāng shí wàn zhòng jiù zhào 。qín wáng shǐ shǐ zhě gào wèi wáng yuē ：“wú gōng zhào ，dàn mù qiě xià ，ér zhū hóu gǎn jiù zhào zhě ，yǐ bá zhào ，bì yí bīng xiān jī zhī 。”wèi wáng kǒng ，shǐ rén zhǐ jìn bǐ ，liú jun1 bì yè ，míng wéi jiù zhào ，shí chí liǎng duān yǐ guān wàng 。píng yuán jun1 shǐ zhě guàn gài xiàng shǔ yú wèi ，ràng wèi gōng zǐ yuē ：“shèng suǒ yǐ zì fù wéi hūn yīn zhě ，yǐ gōng zǐ zhī gāo yì ，wéi néng jí rén zhī kùn 。jīn hán dān dàn mù jiàng qín ér wèi jiù bú zhì ，ān zài gōng zǐ néng jí rén zhī kùn yě ！qiě gōng zǐ zòng qīng shèng ，qì zhī jiàng qín ，dú bú lián gōng zǐ zǐ xié ？”gōng zǐ huàn zhī ，shù qǐng wèi wáng ，jí bīn kè biàn shì shuō wáng wàn duān 。wèi wáng wèi qín 。zhōng bú tīng gōng zǐ 。

　　gōng zǐ zì dù zhōng bú néng dé zhī yú wáng ，jì bú dú shēng ér lìng zhào wáng ，nǎi qǐng bīn kè ，yuē chē qí bǎi yú chéng ，yù yǐ kè wǎng fù qín jun1 ，yǔ zhào jù sǐ 。háng guò yí mén ，jiàn hóu shēng ，jù gào suǒ yǐ yù sǐ qín jun1 zhuàng 。cí jué ér háng ，hóu shēng yuē ：“gōng zǐ miǎn zhī yǐ ！lǎo chén bú néng cóng 。”gōng zǐ háng shù lǐ ，xīn bú kuài ，yuē ：wú suǒ yǐ dài hóu shēng zhě bèi yǐ ，tiān xià mò bú wén ，jīn wú qiě sǐ ，ér hóu shēng céng wú yī yán bàn cí sòng wǒ ，wǒ qǐ yǒu suǒ shī zāi ？”fù yǐn chē hái ，wèn hóu shēng 。hóu shēng xiào yuē ：“chén gù zhī gōng zǐ zhī hái yě 。”yuē ：“gōng zǐ xǐ shì ，míng wén tiān xià 。jīn yǒu nán ，wú tā duān ，ér yù fù qín jun1 ，pì ruò yǐ ròu tóu něi hǔ ，hé gōng zhī yǒu zāi ？shàng ān shì kè ？rán gōng zǐ yù chén hòu ，gōng zǐ wǎng ér chén bú sòng ，yǐ shì zhī gōng zǐ hèn zhī fù fǎn yě 。”gōng zǐ zài bài ，yīn wèn 。hóu shēng nǎi píng rén jiān yǔ yuē ：“yíng wén jìn bǐ zhī bīng fú cháng zài wáng wò nèi ，ér rú jī zuì xìng ，chū rù wáng wò nèi ，lì néng qiè zhī 。yíng wén rú jī fù wéi rén suǒ shā ，rú jī zī zhī sān nián ，zì wáng yǐ xià ，yù qiú bào qí fù chóu ，mò néng dé 。rú jī wéi gōng zǐ qì ，gōng zǐ shǐ kè zhǎn qí chóu tóu ，jìng jìn rú jī 。rú jī zhī yù wéi gōng zǐ sǐ ，wú suǒ cí ，gù wèi yǒu lù ěr 。gōng zǐ chéng yī kāi kǒu qǐng rú jī ，rú jī bì xǔ nuò ，zé dé hǔ fú duó jìn bǐ jun1 ，běi jiù zhào ér xī què qín ，cǐ wǔ bà zhī fá yě 。”gōng zǐ cóng qí jì ，qǐng rú jī 。rú jī guǒ dào bīng fú yǔ gōng zǐ 。

　　gōng zǐ háng ，hóu shēng yuē ：“jiāng zài wài ，zhǔ lìng yǒu suǒ bú shòu ，yǐ biàn guó jiā 。gōng zǐ jí hé fú ，ér jìn bǐ bú shòu gōng zǐ bīng ，ér fù qǐng zhī ，shì bì wēi yǐ 。chén kè tú zhě zhū hài kě yǔ jù ，cǐ rén lì shì 。jìn bǐ tīng ，dà shàn ；bú tīng ，kě shǐ jī zhī 。yú shì gōng zǐ qì shēng yuē ：“gōng zǐ wèi sǐ xié ？hé qì yě ？”gōng zǐ yuē ：“jìn bǐ wò jiè xiǔ jiāng ，wǎng kǒng bú tīng ，bì dāng shā zhī ，shì yǐ qì ěr ，qǐ wèi sǐ zāi ？”yú shì gōng zǐ qǐng zhū hài 。zhū hài xiào yuē ：“chén nǎi shì jǐng gǔ dāo tú zhě ，ér gōng zǐ qīn shù cún zhī ，suǒ yǐ bú bào xiè zhě ，yǐ wéi xiǎo lǐ wú suǒ yòng 。jīn gōng zǐ yǒu jí ，cǐ nǎi chén xiào mìng zhī qiū yě 。”suí yǔ gōng zǐ jù 。gōng zǐ guò xiè hóu shēng 。hóu shēng yuē ：“chén yí cóng ，lǎo bú néng ，qǐng shù gōng zǐ háng rì ，yǐ zhì jìn bǐ jun1 zhī rì běi xiāng zì jǐng ，yǐ sòng gōng zǐ 。”gōng zǐ suí háng 。

　　zhì yè ，jiǎo wèi wáng lìng dài jìn bǐ 。jìn bǐ hé fú ，yí zhī ，jǔ shǒu shì gōng zǐ yuē ：“jīn wú yōng shí wàn zhī zhòng ，tún yú jìng shàng ，guó zhī zhòng rèn 。jīn dān chē lái dài zhī ，hé rú zāi ？”yù wú tīng 。zhū hài xiù sì shí jīn tiě zhuī zhuī shā jìn bǐ 。gōng zǐ suí jiāng jìn bǐ jun1 。lè bīng ，xià lìng jun1 zhōng yuē ：“fù zǐ jù zài jun1 zhōng ，fù guī 。xiōng dì jù zài jun1 zhōng ，xiōng guī 。dú zǐ wú xiōng dì ，guī yǎng 。”dé xuǎn bīng bā wàn rén ，jìn bīng jī qín jun1 。qín jun1 jiě qù ，suí jiù hán dān ，cún zhào 。zhào wáng jí píng yuán jun1 zì yíng gōng zǐ yú jiè ，píng yuán jun1 fù lán shǐ wéi gōng zǐ xiān yǐn 。zhào wáng zài bài yuē ：“zì gǔ xián rén ，wèi yǒu jí gōng zǐ zhě yě ！”dāng cǐ zhī shí ，píng yuán jun1 bú gǎn zì bǐ yú rén 。

　　gōng zǐ yǔ hóu shēng jué ，zhì jun1 ，hóu shēng guǒ běi xiāng zì jǐng 。

　　wèi wáng nù gōng zǐ zhī dào qí bīng fú ，jiǎo shā jìn bǐ ，gōng zǐ yì zì zhī yě 。yǐ què qín cún zhào ，shǐ jiāng jiāng qí jun1 guī wèi ，ér gōng zǐ dú yǔ kè liú zhào 。

赵且伐燕，苏代为燕谓惠王曰：“今者臣来，过易水。蚌方出曝，而鹬啄其肉，蚌合而箝其喙。鹬曰：‘今日不雨，明日不雨，即有死蚌！’蚌亦谓鹬曰：‘今日不出，明日不出，即有死鹬！’两者不肯相舍，渔者得而并禽之。今赵且伐燕，燕赵久相支，以弊大众，臣恐强秦之为渔夫也。故愿王之熟计之也！”惠王曰：“善。”乃止。

zhào qiě fá yàn ，sū dài wéi yàn wèi huì wáng yuē ：“jīn zhě chén lái ，guò yì shuǐ 。bàng fāng chū pù ，ér yù zhuó qí ròu ，bàng hé ér qián qí huì 。yù yuē ：‘jīn rì bú yǔ ，míng rì bú yǔ ，jí yǒu sǐ bàng ！’bàng yì wèi yù yuē ：‘jīn rì bú chū ，míng rì bú chū ，jí yǒu sǐ yù ！’liǎng zhě bú kěn xiàng shě ，yú zhě dé ér bìng qín zhī 。jīn zhào qiě fá yàn ，yàn zhào jiǔ xiàng zhī ，yǐ bì dà zhòng ，chén kǒng qiáng qín zhī wéi yú fū yě 。gù yuàn wáng zhī shú jì zhī yě ！”huì wáng yuē ：“shàn 。”nǎi zhǐ 。

我生之初尚无为，我生之后汉祚衰。天不仁兮降乱离，地不仁兮使我逢此时。干戈日寻兮道路危，民卒流亡兮共哀悲。烟尘蔽野兮胡虏盛，志意乖兮节义亏。对殊俗兮非我宜，遭忍辱兮当告谁？笳一会兮琴一拍，心愤怨兮无人知。

戎羯逼我兮为室家，将我行兮向天涯。云山万重兮归路遐，疾风千里兮扬尘沙。人多暴猛兮如虺蛇，控弦被甲兮为骄奢。两拍张弦兮弦欲绝，志摧心折兮自悲嗟。

越汉国兮入胡城，亡家失身兮不如无生。毡裘为裳兮骨肉震惊，羯羶为味兮枉遏我情。鼙鼓喧兮从夜达明，胡风浩浩兮暗塞营。伤今感晋兮三拍成，衔悲畜恨兮何时平。

无日无夜兮不思我乡土，禀气合生兮莫过我最苦。天灾国乱兮人无主，唯我薄命兮没戎虏。殊俗心异兮身难处，嗜欲不同兮谁可与语！寻思涉历兮多艰阻，四拍成兮益凄楚。

雁南征兮欲寄边声，雁北归兮为得汉青。雁飞高兮邈难寻，空断肠兮思愔愔。攒眉向月兮抚雅琴，五拍泠泠兮意弥深。

冰霜凛凛兮身苦寒，饥对肉酪兮不能餐。夜间陇水兮声呜咽，朝见长城兮路杳漫。追思往日兮行李难，六拍悲来兮欲罢弹。

日暮风悲兮边声四起，不知愁心兮说向谁是！原野萧条兮烽戍万里，俗贱老弱兮少壮为美。逐有水草兮安家葺垒，牛羊满野兮聚如蜂蚁。草尽水竭兮羊马皆徙，七拍流恨兮恶居于此。

为天有眼兮何不见我独漂流？为神有灵兮何事处我天南海北头？我不负天兮天何配我殊匹？我不负神兮神何殛我越荒州？制兹八拍兮拟排忧，何知曲成兮心转愁。

天无涯兮地无边，我心愁兮亦复然。人生倏忽兮如白驹之过隙，然不得欢乐兮当我之盛年。怨兮欲问天，天苍苍兮上无缘。举头仰望兮空云烟，九拍怀情兮谁与传？

城头烽火不曾灭，疆场征战何时歇？杀气朝朝冲塞门，胡风夜夜吹边月。故乡隔兮音生绝，哭无声兮气将咽。一生辛苦兮缘别离，十拍悲深兮泪成血。

我非食生而恶死，不能捐身兮心有以。生仍冀得兮归桑梓，死当埋骨兮长已矣。日居月诸兮在戎垒，胡人宠我兮有二子。鞠之育之兮不羞耻，憋之念之兮生长边鄙。十有一拍兮因兹起，哀响缠绵兮彻心髓。

东风应律兮暖气多，知是汉家天子兮布阳和。羌胡蹈舞兮共讴歌，两国交欢兮罢兵戈。忽遇汉使兮称近诏，遗千金兮赎妾身。喜得生还兮逢圣君，嗟别稚子兮会无因。十有二拍兮哀乐均，去住两情兮难具陈。

不谓残生兮却得旋归，抚抱胡儿兮注下沾衣。汉使迎我兮四牡騑騑，胡儿号兮谁得知？与我生死兮逢此时，愁为子兮日无光辉，焉得羽翼兮将汝归。一步一远兮足难移，魂消影绝兮恩爱遗。十有三拍兮弦急调悲，肝肠搅刺兮人莫我知。

身归国兮儿莫之随，心悬悬兮长如饥。四时万物兮有盛衰，唯我愁苦兮不暂移。山高地阔兮见汝无期，更深夜阑兮梦汝来斯。梦中执手兮一喜一悲，觉后痛吾心兮无休歇时。十有四拍兮涕泪交垂，河水东流兮心是思。

十五拍兮节调促，气填胸兮谁识曲？处穹庐兮偶殊俗。愿得归来兮天从欲，再还汉国兮欢心足。心有怀兮愁转深，日月无私兮曾不照临。子母分离兮意难怪，同天隔越兮如商参，生死不相知兮何处寻！

十六拍兮思茫茫，我与儿兮各一方。日东月西兮徒相望，不得相随兮空断肠。对萱草兮忧不忘，弹鸣琴兮情何伤！今别子兮归故乡，旧怨平兮新怨长！泣血仰头兮诉苍苍，胡为生兮独罹此殃！

十七拍兮心鼻酸，关山阻修兮行路难。去时怀土兮心无绪，来时别儿兮思漫漫。塞上黄蒿兮枝枯叶干，沙场白骨兮刀痕箭瘢。风霜凛凛兮春夏寒，人马饥豗兮筋力单。岂知重得兮入长安，叹息欲绝兮泪阑干。

胡笳本自出胡中，缘琴翻出音律同。十八拍兮曲虽终，响有余兮思无穷。是知丝竹微妙兮均造化之功，哀乐各随人心兮有变则通。胡与汉兮异域殊风，天与地隔兮子西母东。苦我怨气兮浩于长空，六合虽广兮受之应不容！

wǒ shēng zhī chū shàng wú wéi ，wǒ shēng zhī hòu hàn zuò shuāi 。tiān bú rén xī jiàng luàn lí ，dì bú rén xī shǐ wǒ féng cǐ shí 。gàn gē rì xún xī dào lù wēi ，mín zú liú wáng xī gòng āi bēi 。yān chén bì yě xī hú lǔ shèng ，zhì yì guāi xī jiē yì kuī 。duì shū sú xī fēi wǒ yí ，zāo rěn rǔ xī dāng gào shuí ？jiā yī huì xī qín yī pāi ，xīn fèn yuàn xī wú rén zhī 。

róng jié bī wǒ xī wéi shì jiā ，jiāng wǒ háng xī xiàng tiān yá 。yún shān wàn zhòng xī guī lù xiá ，jí fēng qiān lǐ xī yáng chén shā 。rén duō bào měng xī rú huī shé ，kòng xián bèi jiǎ xī wéi jiāo shē 。liǎng pāi zhāng xián xī xián yù jué ，zhì cuī xīn shé xī zì bēi jiē 。

yuè hàn guó xī rù hú chéng ，wáng jiā shī shēn xī bú rú wú shēng 。zhān qiú wéi shang xī gǔ ròu zhèn jīng ，jié shān wéi wèi xī wǎng è wǒ qíng 。pí gǔ xuān xī cóng yè dá míng ，hú fēng hào hào xī àn sāi yíng 。shāng jīn gǎn jìn xī sān pāi chéng ，xián bēi chù hèn xī hé shí píng 。

wú rì wú yè xī bú sī wǒ xiāng tǔ ，bǐng qì hé shēng xī mò guò wǒ zuì kǔ 。tiān zāi guó luàn xī rén wú zhǔ ，wéi wǒ báo mìng xī méi róng lǔ 。shū sú xīn yì xī shēn nán chù ，shì yù bú tóng xī shuí kě yǔ yǔ ！xún sī shè lì xī duō jiān zǔ ，sì pāi chéng xī yì qī chǔ 。

yàn nán zhēng xī yù jì biān shēng ，yàn běi guī xī wéi dé hàn qīng 。yàn fēi gāo xī miǎo nán xún ，kōng duàn cháng xī sī yīn yīn 。zǎn méi xiàng yuè xī fǔ yǎ qín ，wǔ pāi líng líng xī yì mí shēn 。

bīng shuāng lǐn lǐn xī shēn kǔ hán ，jī duì ròu lào xī bú néng cān 。yè jiān lǒng shuǐ xī shēng wū yān ，cháo jiàn zhǎng chéng xī lù yǎo màn 。zhuī sī wǎng rì xī háng lǐ nán ，liù pāi bēi lái xī yù bà dàn 。

rì mù fēng bēi xī biān shēng sì qǐ ，bú zhī chóu xīn xī shuō xiàng shuí shì ！yuán yě xiāo tiáo xī fēng shù wàn lǐ ，sú jiàn lǎo ruò xī shǎo zhuàng wéi měi 。zhú yǒu shuǐ cǎo xī ān jiā qì lěi ，niú yáng mǎn yě xī jù rú fēng yǐ 。cǎo jìn shuǐ jié xī yáng mǎ jiē xǐ ，qī pāi liú hèn xī è jū yú cǐ 。

wéi tiān yǒu yǎn xī hé bú jiàn wǒ dú piāo liú ？wéi shén yǒu líng xī hé shì chù wǒ tiān nán hǎi běi tóu ？wǒ bú fù tiān xī tiān hé pèi wǒ shū pǐ ？wǒ bú fù shén xī shén hé jí wǒ yuè huāng zhōu ？zhì zī bā pāi xī nǐ pái yōu ，hé zhī qǔ chéng xī xīn zhuǎn chóu 。

tiān wú yá xī dì wú biān ，wǒ xīn chóu xī yì fù rán 。rén shēng shū hū xī rú bái jū zhī guò xì ，rán bú dé huān lè xī dāng wǒ zhī shèng nián 。yuàn xī yù wèn tiān ，tiān cāng cāng xī shàng wú yuán 。jǔ tóu yǎng wàng xī kōng yún yān ，jiǔ pāi huái qíng xī shuí yǔ chuán ？

chéng tóu fēng huǒ bú céng miè ，jiāng chǎng zhēng zhàn hé shí xiē ？shā qì cháo cháo chōng sāi mén ，hú fēng yè yè chuī biān yuè 。gù xiāng gé xī yīn shēng jué ，kū wú shēng xī qì jiāng yān 。yī shēng xīn kǔ xī yuán bié lí ，shí pāi bēi shēn xī lèi chéng xuè 。

wǒ fēi shí shēng ér è sǐ ，bú néng juān shēn xī xīn yǒu yǐ 。shēng réng jì dé xī guī sāng zǐ ，sǐ dāng mái gǔ xī zhǎng yǐ yǐ 。rì jū yuè zhū xī zài róng lěi ，hú rén chǒng wǒ xī yǒu èr zǐ 。jū zhī yù zhī xī bú xiū chǐ ，biē zhī niàn zhī xī shēng zhǎng biān bǐ 。shí yǒu yī pāi xī yīn zī qǐ ，āi xiǎng chán mián xī chè xīn suǐ 。

dōng fēng yīng lǜ xī nuǎn qì duō ，zhī shì hàn jiā tiān zǐ xī bù yáng hé 。qiāng hú dǎo wǔ xī gòng ōu gē ，liǎng guó jiāo huān xī bà bīng gē 。hū yù hàn shǐ xī chēng jìn zhào ，yí qiān jīn xī shú qiè shēn 。xǐ dé shēng hái xī féng shèng jun1 ，jiē bié zhì zǐ xī huì wú yīn 。shí yǒu èr pāi xī āi lè jun1 ，qù zhù liǎng qíng xī nán jù chén 。

bú wèi cán shēng xī què dé xuán guī ，fǔ bào hú ér xī zhù xià zhān yī 。hàn shǐ yíng wǒ xī sì mǔ fēi fēi ，hú ér hào xī shuí dé zhī ？yǔ wǒ shēng sǐ xī féng cǐ shí ，chóu wéi zǐ xī rì wú guāng huī ，yān dé yǔ yì xī jiāng rǔ guī 。yī bù yī yuǎn xī zú nán yí ，hún xiāo yǐng jué xī ēn ài yí 。shí yǒu sān pāi xī xián jí diào bēi ，gān cháng jiǎo cì xī rén mò wǒ zhī 。

shēn guī guó xī ér mò zhī suí ，xīn xuán xuán xī zhǎng rú jī 。sì shí wàn wù xī yǒu shèng shuāi ，wéi wǒ chóu kǔ xī bú zàn yí 。shān gāo dì kuò xī jiàn rǔ wú qī ，gèng shēn yè lán xī mèng rǔ lái sī 。mèng zhōng zhí shǒu xī yī xǐ yī bēi ，jiào hòu tòng wú xīn xī wú xiū xiē shí 。shí yǒu sì pāi xī tì lèi jiāo chuí ，hé shuǐ dōng liú xī xīn shì sī 。

shí wǔ pāi xī jiē diào cù ，qì tián xiōng xī shuí shí qǔ ？chù qióng lú xī ǒu shū sú 。yuàn dé guī lái xī tiān cóng yù ，zài hái hàn guó xī huān xīn zú 。xīn yǒu huái xī chóu zhuǎn shēn ，rì yuè wú sī xī céng bú zhào lín 。zǐ mǔ fèn lí xī yì nán guài ，tóng tiān gé yuè xī rú shāng cān ，shēng sǐ bú xiàng zhī xī hé chù xún ！

shí liù pāi xī sī máng máng ，wǒ yǔ ér xī gè yī fāng 。rì dōng yuè xī xī tú xiàng wàng ，bú dé xiàng suí xī kōng duàn cháng 。duì xuān cǎo xī yōu bú wàng ，dàn míng qín xī qíng hé shāng ！jīn bié zǐ xī guī gù xiāng ，jiù yuàn píng xī xīn yuàn zhǎng ！qì xuè yǎng tóu xī sù cāng cāng ，hú wéi shēng xī dú lí cǐ yāng ！

shí qī pāi xī xīn bí suān ，guān shān zǔ xiū xī háng lù nán 。qù shí huái tǔ xī xīn wú xù ，lái shí bié ér xī sī màn màn 。sāi shàng huáng hāo xī zhī kū yè gàn ，shā chǎng bái gǔ xī dāo hén jiàn bān 。fēng shuāng lǐn lǐn xī chūn xià hán ，rén mǎ jī huī xī jīn lì dān 。qǐ zhī zhòng dé xī rù zhǎng ān ，tàn xī yù jué xī lèi lán gàn 。

hú jiā běn zì chū hú zhōng ，yuán qín fān chū yīn lǜ tóng 。shí bā pāi xī qǔ suī zhōng ，xiǎng yǒu yú xī sī wú qióng 。shì zhī sī zhú wēi miào xī jun1 zào huà zhī gōng ，āi lè gè suí rén xīn xī yǒu biàn zé tōng 。hú yǔ hàn xī yì yù shū fēng ，tiān yǔ dì gé xī zǐ xī mǔ dōng 。kǔ wǒ yuàn qì xī hào yú zhǎng kōng ，liù hé suī guǎng xī shòu zhī yīng bú róng ！

项王军壁垓下，兵少食尽，汉军及诸侯兵围之数重。夜闻汉军四面皆楚歌，项王乃大惊曰：“汉皆已得楚乎？是何楚人之多也！”项王则夜起，饮帐中。有美人名虞，常幸从；骏马名骓，常骑之。于是项王乃悲歌慷慨，自为诗曰：“力拔山兮气盖世，时不利兮骓不逝。骓不逝兮可奈何，虞兮虞兮奈若何！”歌数阕，美人和之。项王泣数行下，左右皆泣，莫能仰视。

于是项王乃上马骑，麾下壮士骑从者八百余人，直夜溃围南出，驰走。平明，汉军乃觉之，令骑将灌婴以五千骑追之。项王渡淮，骑能属者百余人耳。项王至阴陵，迷失道，问一田父，田父绐曰“左”。左，乃陷大泽中。以故汉追及之。项王乃复引兵而东，至东城，乃有二十八骑。汉骑追者数千人。项王自度不得脱。谓其骑曰：“吾起兵至今八岁矣，身七十余战，所当者破，所击者服，未尝败北，遂霸有天下。然今卒困于此，此天之亡我，非战之罪也。今日固决死，愿为诸君快战，必三胜之，为诸君溃围，斩将，刈旗，令诸君知天亡我，非战之罪也。”

乃分其骑以为四队，四向。汉军围之数重。项王谓其骑曰：“吾为公取彼一将。”令四面骑驰下，期山东为三处。于是项王大呼驰下，汉军皆披靡，遂斩汉一将。是时，赤泉侯为骑将，追项王，项王瞋目而叱之，赤泉侯人马俱惊，辟易数里。与其骑会为三处。汉军不知项王所在，乃分军为三，复围之。项王乃驰，复斩汉一都尉，杀数十百人，复聚其骑，亡其两骑耳。乃谓其骑曰：“何如？”骑皆伏曰：“如大王言。”

于是项王乃欲东渡乌江。乌江亭长檥船待，谓项王曰：“江东虽小，地方千里，众数十万人，亦足王也。愿大王急渡。今独臣有船，汉军至，无以渡。”项王笑曰：“天之亡我，我何渡为！且籍与江东子弟八千人渡江而西，今无一人还，纵江东父兄怜而王我，我何面目见之？纵彼不言，籍独不愧于心乎？”乃谓亭长曰：“吾知公长者。吾骑此马五岁，所当无敌，尝一日行千里，不忍杀之，以赐公。”乃令骑皆下马步行，持短兵接战。独籍所杀汉军数百人。项王身亦被十余创。顾见汉骑司马吕马童，曰：“若非吾故人乎？”马童面之，指王翳曰：“此项王也。”项王乃曰：“吾闻汉购我头千金，邑万户，吾为若德。”乃自刎而死。王翳取其头，余骑相蹂践争项王，相杀者数十人。最其后，郎中骑杨喜，骑司马吕马童，郎中吕胜、杨武各得其一体。

xiàng wáng jun1 bì gāi xià ，bīng shǎo shí jìn ，hàn jun1 jí zhū hóu bīng wéi zhī shù zhòng 。yè wén hàn jun1 sì miàn jiē chǔ gē ，xiàng wáng nǎi dà jīng yuē ：“hàn jiē yǐ dé chǔ hū ？shì hé chǔ rén zhī duō yě ！”xiàng wáng zé yè qǐ ，yǐn zhàng zhōng 。yǒu měi rén míng yú ，cháng xìng cóng ；jun4 mǎ míng zhuī ，cháng qí zhī 。yú shì xiàng wáng nǎi bēi gē kāng kǎi ，zì wéi shī yuē ：“lì bá shān xī qì gài shì ，shí bú lì xī zhuī bú shì 。zhuī bú shì xī kě nài hé ，yú xī yú xī nài ruò hé ！”gē shù què ，měi rén hé zhī 。xiàng wáng qì shù háng xià ，zuǒ yòu jiē qì ，mò néng yǎng shì 。

yú shì xiàng wáng nǎi shàng mǎ qí ，huī xià zhuàng shì qí cóng zhě bā bǎi yú rén ，zhí yè kuì wéi nán chū ，chí zǒu 。píng míng ，hàn jun1 nǎi jiào zhī ，lìng qí jiāng guàn yīng yǐ wǔ qiān qí zhuī zhī 。xiàng wáng dù huái ，qí néng shǔ zhě bǎi yú rén ěr 。xiàng wáng zhì yīn líng ，mí shī dào ，wèn yī tián fù ，tián fù dài yuē “zuǒ ”。zuǒ ，nǎi xiàn dà zé zhōng 。yǐ gù hàn zhuī jí zhī 。xiàng wáng nǎi fù yǐn bīng ér dōng ，zhì dōng chéng ，nǎi yǒu èr shí bā qí 。hàn qí zhuī zhě shù qiān rén 。xiàng wáng zì dù bú dé tuō 。wèi qí qí yuē ：“wú qǐ bīng zhì jīn bā suì yǐ ，shēn qī shí yú zhàn ，suǒ dāng zhě pò ，suǒ jī zhě fú ，wèi cháng bài běi ，suí bà yǒu tiān xià 。rán jīn zú kùn yú cǐ ，cǐ tiān zhī wáng wǒ ，fēi zhàn zhī zuì yě 。jīn rì gù jué sǐ ，yuàn wéi zhū jun1 kuài zhàn ，bì sān shèng zhī ，wéi zhū jun1 kuì wéi ，zhǎn jiāng ，yì qí ，lìng zhū jun1 zhī tiān wáng wǒ ，fēi zhàn zhī zuì yě 。”

nǎi fèn qí qí yǐ wéi sì duì ，sì xiàng 。hàn jun1 wéi zhī shù zhòng 。xiàng wáng wèi qí qí yuē ：“wú wéi gōng qǔ bǐ yī jiāng 。”lìng sì miàn qí chí xià ，qī shān dōng wéi sān chù 。yú shì xiàng wáng dà hū chí xià ，hàn jun1 jiē pī mí ，suí zhǎn hàn yī jiāng 。shì shí ，chì quán hóu wéi qí jiāng ，zhuī xiàng wáng ，xiàng wáng tián mù ér chì zhī ，chì quán hóu rén mǎ jù jīng ，pì yì shù lǐ 。yǔ qí qí huì wéi sān chù 。hàn jun1 bú zhī xiàng wáng suǒ zài ，nǎi fèn jun1 wéi sān ，fù wéi zhī 。xiàng wáng nǎi chí ，fù zhǎn hàn yī dōu wèi ，shā shù shí bǎi rén ，fù jù qí qí ，wáng qí liǎng qí ěr 。nǎi wèi qí qí yuē ：“hé rú ？”qí jiē fú yuē ：“rú dà wáng yán 。”

yú shì xiàng wáng nǎi yù dōng dù wū jiāng 。wū jiāng tíng zhǎng yǐ chuán dài ，wèi xiàng wáng yuē ：“jiāng dōng suī xiǎo ，dì fāng qiān lǐ ，zhòng shù shí wàn rén ，yì zú wáng yě 。yuàn dà wáng jí dù 。jīn dú chén yǒu chuán ，hàn jun1 zhì ，wú yǐ dù 。”xiàng wáng xiào yuē ：“tiān zhī wáng wǒ ，wǒ hé dù wéi ！qiě jí yǔ jiāng dōng zǐ dì bā qiān rén dù jiāng ér xī ，jīn wú yī rén hái ，zòng jiāng dōng fù xiōng lián ér wáng wǒ ，wǒ hé miàn mù jiàn zhī ？zòng bǐ bú yán ，jí dú bú kuì yú xīn hū ？”nǎi wèi tíng zhǎng yuē ：“wú zhī gōng zhǎng zhě 。wú qí cǐ mǎ wǔ suì ，suǒ dāng wú dí ，cháng yī rì háng qiān lǐ ，bú rěn shā zhī ，yǐ cì gōng 。”nǎi lìng qí jiē xià mǎ bù háng ，chí duǎn bīng jiē zhàn 。dú jí suǒ shā hàn jun1 shù bǎi rén 。xiàng wáng shēn yì bèi shí yú chuàng 。gù jiàn hàn qí sī mǎ lǚ mǎ tóng ，yuē ：“ruò fēi wú gù rén hū ？”mǎ tóng miàn zhī ，zhǐ wáng yì yuē ：“cǐ xiàng wáng yě 。”xiàng wáng nǎi yuē ：“wú wén hàn gòu wǒ tóu qiān jīn ，yì wàn hù ，wú wéi ruò dé 。”nǎi zì wěn ér sǐ 。wáng yì qǔ qí tóu ，yú qí xiàng róu jiàn zhēng xiàng wáng ，xiàng shā zhě shù shí rén 。zuì qí hòu ，láng zhōng qí yáng xǐ ，qí sī mǎ lǚ mǎ tóng ，láng zhōng lǚ shèng 、yáng wǔ gè dé qí yī tǐ 。

游湘有余怨，岂是圣人心。
竹路猿啼古，祠宫蔓草深。
素风传旧俗，异迹闭荒林。
巡狩去不返，烟云怨至今。

yóu xiāng yǒu yú yuàn ，qǐ shì shèng rén xīn 。
zhú lù yuán tí gǔ ，cí gōng màn cǎo shēn 。
sù fēng chuán jiù sú ，yì jì bì huāng lín 。
xún shòu qù bú fǎn ，yān yún yuàn zhì jīn 。

鸿鹄高飞，一举千里。
羽翮已就，横绝四海。
横绝四海，当可奈何？
虽有矰缴，尚安所施？

hóng hú gāo fēi ，yī jǔ qiān lǐ 。
yǔ hé yǐ jiù ，héng jué sì hǎi 。
héng jué sì hǎi ，dāng kě nài hé ？
suī yǒu zēng jiǎo ，shàng ān suǒ shī ？

妾身兮不令，婴疾兮来归。
沉滞兮家门，历时兮不差。
旷废兮侍觐，情敬兮有违。
君今兮奉命，远适兮京师。
悠悠兮离别，无因兮叙怀。
瞻望兮踊跃，伫立兮徘徊。
思君兮感结，梦想兮容辉。
君发兮引迈，去我兮日乖。
恨无兮羽翼，高飞兮相追。
长吟兮永叹，泪下兮沾衣。

qiè shēn xī bú lìng ，yīng jí xī lái guī 。
chén zhì xī jiā mén ，lì shí xī bú chà 。
kuàng fèi xī shì jìn ，qíng jìng xī yǒu wéi 。
jun1 jīn xī fèng mìng ，yuǎn shì xī jīng shī 。
yōu yōu xī lí bié ，wú yīn xī xù huái 。
zhān wàng xī yǒng yuè ，zhù lì xī pái huái 。
sī jun1 xī gǎn jié ，mèng xiǎng xī róng huī 。
jun1 fā xī yǐn mài ，qù wǒ xī rì guāi 。
hèn wú xī yǔ yì ，gāo fēi xī xiàng zhuī 。
zhǎng yín xī yǒng tàn ，lèi xià xī zhān yī 。

楚使子虚使于齐，王悉发车骑，与使者出田。田罢，子虚过奼乌有先生，亡是公在焉。坐定，乌有先生问曰：“今日田乐乎？”子虚曰：“乐。”“获多乎？”曰：“少。”“然则何乐？”对曰：“仆乐齐王之欲夸仆以车骑之众，而仆对以云梦之事也。”曰：“可得闻乎？”

子虚曰：“可。王车驾千乘，选徒万骑，田于海滨。列卒满泽，罘罔弥山，掩兔辚鹿，射麇脚麟。骛于盐浦，割鲜染轮。射中获多，矜而自功。顾谓仆曰：‘楚亦有平原广泽游猎之地饶乐若此者乎？楚王之猎孰与寡人乎？’仆下车对曰：‘臣，楚国之鄙人也，幸得宿卫十有余年，时从出游，游于后园，览于有无，然犹未能遍睹也，又焉足以言其外泽者乎！’齐王曰：‘虽然，略以子之所闻见而言之。’

“仆对曰：‘唯唯。臣闻楚有七泽，尝见其一，未睹其余也。臣之所见，盖特其小小耳者，名曰云梦。云梦者，方九百里，其中有山焉。其山则盘纡茀郁，隆崇嵂崒；岑崟参差，日月蔽亏；交错纠纷，上干青云；罢池陂陀，下属江河。其土则丹青赭垩，雌黄白坿，锡碧金银，众色炫耀，照烂龙鳞。其石则赤玉玫瑰，琳瑉琨吾，瑊玏玄厉，碝石碔玞。其东则有蕙圃：衡兰芷若，芎藭昌蒲，茳蓠麋芜，诸柘巴苴。其南则有平原广泽，登降陁靡，案衍坛曼。缘以大江，限以巫山。其高燥则生葴菥苞荔，薛莎青薠。其卑湿则生藏莨蒹葭，东蔷雕胡，莲藕觚卢、菴闾轩于，众物居之，不可胜图。其西则有涌泉清池，激水推移，外发芙蓉菱华，内隐钜石白沙。其中则有神龟蛟鼍，瑇瑁鳖鼋。其北则有阴林：其树楩柟豫章，桂椒木兰，蘖离朱杨，樝梨梬栗，橘柚芬芳；其上则有鹓雏孔鸾，腾远射干；其下则有白虎玄豹，蟃蜒貙犴。

‘于是乃使剸诸之伦，手格此兽。楚王乃驾驯驳之驷，乘雕玉之舆。靡鱼须之桡旃，曳明月之珠旗。建干将之雄戟，左乌号之雕弓，右夏服之劲箭。阳子骖乘，纤阿为御，案节未舒，即陵狡兽。蹴蛩蛩，辚距虚，轶野马，轊陶駼，乘遗风，射游骐。倏眒倩浰，雷动猋至，星流霆击。弓不虚发，中必决眦，洞胸达腋，绝乎心系。获若雨兽，揜草蔽地。于是楚王乃弭节俳徊，翱翔容与。览乎阴林，观壮士之暴怒，与猛兽之恐惧。徼郄受诎，殚睹众物之变态。

‘于是郑女曼姬，被阿緆，揄紵缟，杂纤罗，垂雾縠。襞积褰绉，郁桡溪谷。衯衯裶裶，扬袘戌削，蜚纤垂髾。扶与猗靡，噏呷萃蔡。下摩兰蕙，上拂羽盖。错翡翠之威蕤，缪绕玉绥。眇眇忽忽，若神仙之仿佛。

‘于是乃相与獠于蕙圃，媻珊郣窣，上乎金堤。揜翡翠，射鵕鸃。微矰出，孅缴施。弋白鹄，连鴐鹅。双鸧下，玄鹤加。怠而后发，游于清池。浮文鹢，扬旌栧。张翠帷，建羽盖。罔瑇瑁，钩紫贝。摐金鼓，吹鸣籁。榜人歌，声流喝。水虫骇，波鸿沸。涌泉起，奔扬会。礧石相击，硠硠礚礚，若雷霆之声，闻乎数百里之外。将息獠者，击灵鼓，起烽燧。车按行，骑就队。纚乎淫淫，般乎裔裔。

‘于是楚王乃登云阳之台，怕乎无为，澹乎自持，勺药之和，具而后御之。不若大王终日驰骋，曾不下舆，脟割轮焠，自以为娱。臣窃观之，齐殆不如。’于是齐王默然无以应仆也。”

乌有先生曰：“是何言之过也！足下不远千里，来贶齐国，王悉发境内之士，而备车骑之众，与使者出畋，乃欲勠力致获，以娱左右，何名为夸哉！问楚地之有无者，愿闻大国之风烈，先生之余论也。今足下不称楚王之德厚，而盛推云梦以为高，奢言淫乐而显侈靡，窃为足下不取也。必若所言，固非楚国之美也。无而言之，是害足下之信也。章君恶、伤私义，二者无一可，而先生行之，必且轻于齐而累于楚矣。且齐东陼钜海，南有琅邪；观乎成山，射乎之罘；浮勃澥，游孟诸；邪与肃慎为邻，右以汤谷为界。秋田乎青丘，彷徨乎海外。吞若云梦者八九于其胸中曾不蒂芥。若乃俶傥瑰伟，异方殊类，珍怪鸟兽，万端鳞崪充牣其中，不可胜记。禹不能名，卨不能计。然在诸侯之位，不敢言游戏之乐，苑囿之大；先生又见客，是以王辞不复，何为无以应哉！”

chǔ shǐ zǐ xū shǐ yú qí ，wáng xī fā chē qí ，yǔ shǐ zhě chū tián 。tián bà ，zǐ xū guò chà wū yǒu xiān shēng ，wáng shì gōng zài yān 。zuò dìng ，wū yǒu xiān shēng wèn yuē ：“jīn rì tián lè hū ？”zǐ xū yuē ：“lè 。”“huò duō hū ？”yuē ：“shǎo 。”“rán zé hé lè ？”duì yuē ：“pú lè qí wáng zhī yù kuā pú yǐ chē qí zhī zhòng ，ér pú duì yǐ yún mèng zhī shì yě 。”yuē ：“kě dé wén hū ？”

zǐ xū yuē ：“kě 。wáng chē jià qiān chéng ，xuǎn tú wàn qí ，tián yú hǎi bīn 。liè zú mǎn zé ，fú wǎng mí shān ，yǎn tù lín lù ，shè jun1 jiǎo lín 。wù yú yán pǔ ，gē xiān rǎn lún 。shè zhōng huò duō ，jīn ér zì gōng 。gù wèi pú yuē ：‘chǔ yì yǒu píng yuán guǎng zé yóu liè zhī dì ráo lè ruò cǐ zhě hū ？chǔ wáng zhī liè shú yǔ guǎ rén hū ？’pú xià chē duì yuē ：‘chén ，chǔ guó zhī bǐ rén yě ，xìng dé xiǔ wèi shí yǒu yú nián ，shí cóng chū yóu ，yóu yú hòu yuán ，lǎn yú yǒu wú ，rán yóu wèi néng biàn dǔ yě ，yòu yān zú yǐ yán qí wài zé zhě hū ！’qí wáng yuē ：‘suī rán ，luè yǐ zǐ zhī suǒ wén jiàn ér yán zhī 。’

“pú duì yuē ：‘wéi wéi 。chén wén chǔ yǒu qī zé ，cháng jiàn qí yī ，wèi dǔ qí yú yě 。chén zhī suǒ jiàn ，gài tè qí xiǎo xiǎo ěr zhě ，míng yuē yún mèng 。yún mèng zhě ，fāng jiǔ bǎi lǐ ，qí zhōng yǒu shān yān 。qí shān zé pán yū bó yù ，lóng chóng lǜ zú ；cén yín cān chà ，rì yuè bì kuī ；jiāo cuò jiū fēn ，shàng gàn qīng yún ；bà chí bēi tuó ，xià shǔ jiāng hé 。qí tǔ zé dān qīng zhě è ，cí huáng bái fú ，xī bì jīn yín ，zhòng sè xuàn yào ，zhào làn lóng lín 。qí shí zé chì yù méi guī ，lín mín kūn wú ，jiān lè xuán lì ，ruǎn shí wǔ fū 。qí dōng zé yǒu huì pǔ ：héng lán zhǐ ruò ，xiōng qiong chāng pú ，jiāng lí mí wú ，zhū zhè bā jū 。qí nán zé yǒu píng yuán guǎng zé ，dēng jiàng tuó mí ，àn yǎn tán màn 。yuán yǐ dà jiāng ，xiàn yǐ wū shān 。qí gāo zào zé shēng qián xī bāo lì ，xuē shā qīng fán 。qí bēi shī zé shēng cáng làng jiān jiā ，dōng qiáng diāo hú ，lián ǒu gū lú 、yǎn lǘ xuān yú ，zhòng wù jū zhī ，bú kě shèng tú 。qí xī zé yǒu yǒng quán qīng chí ，jī shuǐ tuī yí ，wài fā fú róng líng huá ，nèi yǐn jù shí bái shā 。qí zhōng zé yǒu shén guī jiāo tuó ，dài mào biē yuán 。qí běi zé yǒu yīn lín ：qí shù pián nán yù zhāng ，guì jiāo mù lán ，niè lí zhū yáng ，zhā lí yǐng lì ，jú yòu fēn fāng ；qí shàng zé yǒu yuān chú kǒng luán ，téng yuǎn shè gàn ；qí xià zé yǒu bái hǔ xuán bào ，màn yán chū àn 。

‘yú shì nǎi shǐ tuán zhū zhī lún ，shǒu gé cǐ shòu 。chǔ wáng nǎi jià xùn bó zhī sì ，chéng diāo yù zhī yú 。mí yú xū zhī ráo zhān ，yè míng yuè zhī zhū qí 。jiàn gàn jiāng zhī xióng jǐ ，zuǒ wū hào zhī diāo gōng ，yòu xià fú zhī jìn jiàn 。yáng zǐ cān chéng ，xiān ā wéi yù ，àn jiē wèi shū ，jí líng jiǎo shòu 。cù qióng qióng ，lín jù xū ，yì yě mǎ ，wèi táo tú ，chéng yí fēng ，shè yóu qí 。shū shēn qiàn liàn ，léi dòng biāo zhì ，xīng liú tíng jī 。gōng bú xū fā ，zhōng bì jué zì ，dòng xiōng dá yè ，jué hū xīn xì 。huò ruò yǔ shòu ，yǎn cǎo bì dì 。yú shì chǔ wáng nǎi mǐ jiē pái huái ，áo xiáng róng yǔ 。lǎn hū yīn lín ，guān zhuàng shì zhī bào nù ，yǔ měng shòu zhī kǒng jù 。jiǎo qiè shòu qū ，dān dǔ zhòng wù zhī biàn tài 。

‘yú shì zhèng nǚ màn jī ，bèi ā xī ，yú zhù gǎo ，zá xiān luó ，chuí wù hú 。bì jī qiān zhòu ，yù ráo xī gǔ 。pén pén fēi fēi ，yáng yí xū xuē ，fēi xiān chuí shāo 。fú yǔ yī mí ，xī gā cuì cài 。xià mó lán huì ，shàng fú yǔ gài 。cuò fěi cuì zhī wēi ruí ，miù rào yù suí 。miǎo miǎo hū hū ，ruò shén xiān zhī fǎng fó 。

‘yú shì nǎi xiàng yǔ liáo yú huì pǔ ，pán shān bó sū ，shàng hū jīn dī 。yǎn fěi cuì ，shè jun4 yí 。wēi zēng chū ，qiān jiǎo shī 。yì bái hú ，lián gē é 。shuāng qiāng xià ，xuán hè jiā 。dài ér hòu fā ，yóu yú qīng chí 。fú wén yì ，yáng jīng yì 。zhāng cuì wéi ，jiàn yǔ gài 。wǎng dài mào ，gōu zǐ bèi 。chuāng jīn gǔ ，chuī míng lài 。bǎng rén gē ，shēng liú hē 。shuǐ chóng hài ，bō hóng fèi 。yǒng quán qǐ ，bēn yáng huì 。léi shí xiàng jī ，láng láng kē kē ，ruò léi tíng zhī shēng ，wén hū shù bǎi lǐ zhī wài 。jiāng xī liáo zhě ，jī líng gǔ ，qǐ fēng suì 。chē àn háng ，qí jiù duì 。lí hū yín yín ，bān hū yì yì 。

‘yú shì chǔ wáng nǎi dēng yún yáng zhī tái ，pà hū wú wéi ，dàn hū zì chí ，sháo yào zhī hé ，jù ér hòu yù zhī 。bú ruò dà wáng zhōng rì chí chěng ，céng bú xià yú ，liè gē lún cuì ，zì yǐ wéi yú 。chén qiè guān zhī ，qí dài bú rú 。’yú shì qí wáng mò rán wú yǐ yīng pú yě 。”

wū yǒu xiān shēng yuē ：“shì hé yán zhī guò yě ！zú xià bú yuǎn qiān lǐ ，lái kuàng qí guó ，wáng xī fā jìng nèi zhī shì ，ér bèi chē qí zhī zhòng ，yǔ shǐ zhě chū tián ，nǎi yù lù lì zhì huò ，yǐ yú zuǒ yòu ，hé míng wéi kuā zāi ！wèn chǔ dì zhī yǒu wú zhě ，yuàn wén dà guó zhī fēng liè ，xiān shēng zhī yú lùn yě 。jīn zú xià bú chēng chǔ wáng zhī dé hòu ，ér shèng tuī yún mèng yǐ wéi gāo ，shē yán yín lè ér xiǎn chǐ mí ，qiè wéi zú xià bú qǔ yě 。bì ruò suǒ yán ，gù fēi chǔ guó zhī měi yě 。wú ér yán zhī ，shì hài zú xià zhī xìn yě 。zhāng jun1 è 、shāng sī yì ，èr zhě wú yī kě ，ér xiān shēng háng zhī ，bì qiě qīng yú qí ér lèi yú chǔ yǐ 。qiě qí dōng dǔ jù hǎi ，nán yǒu láng xié ；guān hū chéng shān ，shè hū zhī fú ；fú bó xiè ，yóu mèng zhū ；xié yǔ sù shèn wéi lín ，yòu yǐ tāng gǔ wéi jiè 。qiū tián hū qīng qiū ，páng huáng hū hǎi wài 。tūn ruò yún mèng zhě bā jiǔ yú qí xiōng zhōng céng bú dì jiè 。ruò nǎi chù tǎng guī wěi ，yì fāng shū lèi ，zhēn guài niǎo shòu ，wàn duān lín zú chōng rèn qí zhōng ，bú kě shèng jì 。yǔ bú néng míng ，xiè bú néng jì 。rán zài zhū hóu zhī wèi ，bú gǎn yán yóu xì zhī lè ，yuàn yòu zhī dà ；xiān shēng yòu jiàn kè ，shì yǐ wáng cí bú fù ，hé wéi wú yǐ yīng zāi ！”

亡是公听然而笑曰：“楚则失矣，而齐亦未为得也。夫使诸侯纳贡者，非为财币，所以述职也。封疆画界者，非为守御，所以禁淫也。今齐列为东藩，而外私肃慎，捐国逾限，越海而田，其于义固未可也。且二君之论，不务明君臣之义，正诸侯之礼，徒事争于游戏之乐，苑囿之大，欲以奢侈相胜，荒淫相越，此不可以扬名发誉，而适足以贬君自损也。

“且夫齐楚之事，又乌足道乎！君未睹夫巨丽也，独不闻天子之上林乎？左苍梧，右西极。丹水更其南，紫渊径其北。终始灞浐，出入泾渭；酆镐潦潏，纡馀委蛇，经营乎其内。荡荡乎八川分流，相背而异态。东西南北，驰骛往来，出乎椒丘之阙，行乎洲淤之浦，经乎桂林之中，过乎泱漭之野。汩乎混流，顺阿而下，赴隘狭之口，触穹石，激堆埼，沸乎暴怒，汹涌澎湃。滭弗宓汩，逼侧泌瀄。横流逆折，转腾潎冽，滂濞沆溉。穹隆云桡，宛潬胶戾。逾波趋浥，涖涖下濑。批岩冲拥，奔扬滞沛。临坻注壑，瀺灂霣坠，沈沈隐隐，砰磅訇礚，潏潏淈淈，湁潗鼎沸。驰波跳沫，汩濦漂疾。悠远长怀，寂漻无声，肆乎永归。然后灏溔潢漾，安翔徐回，翯乎滈滈，东注太湖，衍溢陂池。于是乎鲛龙赤螭，䱭䲛渐离，鰅鰫鳍鮀，禺禺魼鳎，揵鳍掉尾，振鳞奋翼，潜处乎深岩，鱼鳖讙声，万物众伙。明月珠子，的砾江靡。蜀石黄碝，水玉磊砢，磷磷烂烂，采色澔汗，藂积乎其中。鸿鹔鹄鸨，鴐 鹅属玉，交精旋目，烦鹜庸渠，箴疵䴔卢，群浮乎其上，泛淫泛滥，随风澹淡，与波摇荡，奄薄水渚，唼喋菁藻，咀嚼菱藕。

“于是乎崇山矗矗，巃嵷崔巍，深林巨木，崭岩参嵳，九嵕嶻嶭。南山峨峨，岩陁甗崎，摧崣崛崎。振溪通谷，蹇产沟渎，谽呀豁閕。阜陵别岛，崴磈葨廆，丘虚堀礨，隐辚郁垒，登降施靡，陂池貏豸，沇溶淫鬻，散涣夷陆，亭皋千里，靡不被筑。揜以绿蕙，被以江蓠，糅以蘪芜，杂以留夷。布结缕，攒戾莎，揭车衡兰，槀本射干，茈姜蘘荷，葴持若荪，鲜支黄砾，蒋苎青薠，布濩闳泽，延曼太原。离靡广衍，应风披靡，吐芳扬烈，郁郁菲菲，众香发越，肸蚃布写，晻薆咇茀。

“于是乎周览泛观，缜纷轧芴，芒芒恍忽。视之无端，察之无涯，日出东沼，入乎西陂。其南则隆冬生长，涌水跃波。其兽则㺎旄貘嫠，沈牛麈麋，赤首圜题，穷奇象犀。其北则盛夏含冻裂地，涉冰揭河。其兽则麒麟角端，騊駼橐驼，蛩蛩驒騱，駃騠驴骡六庵注。

“于是乎离宫别馆，弥山跨谷，高廊四注，重坐曲阁，华榱璧珰，辇道纚属，步櫩周流，长途中宿。夷嵕筑堂，累台增成，岩窔洞房，頫杳眇而无见，仰攀橑而扪天，奔星更于闺闼，宛虹扦于楯轩，青龙蚴蟉于东箱，象舆婉僤于西清，灵圄燕于闲馆，偓佺之伦，暴于南荣。醴泉涌于清室，通川过于中庭。盘石振崖，嵚岩倚倾。嵯峨磼礏，刻削峥嵘。玫瑰碧琳，珊瑚丛生，琘玉旁唐，玢豳文鳞，赤瑕驳荦，杂臿其间，晁采琬琰，和氏出焉。

“于是乎卢橘夏熟，黄甘橙楱，枇杷橪柿，亭奈厚朴，梬枣杨梅，樱桃蒲陶，隐夫薁棣，答沓离支，罗乎后宫，列乎北园。崒丘陵，下平原，扬翠叶，扤紫茎，发红华，垂朱荣，煌煌扈扈，照曜钜野。沙棠栎槠，华枫枰栌，留落胥邪，仁频并闾，欃檀木兰，豫章女贞，长千仞，大连抱，夸条直畅，实叶葰楙，攒立丛倚，连卷欐佹，崔错癹骫，坑衡閜砢，垂条扶疏，落英幡纚，，纷溶箾蔘，猗狔从风，藰莅卉歙，盖象金石之声，管籥之音。偨池茈虒，旋还乎后宫，杂袭絫辑，被山缘谷，循阪下隰，视之无端，究之无穷。

“于是乎玄猨素雌，蜼玃飞鸓，蛭蜩蠼猱，獑胡豰蛫，栖息乎其间。长啸哀鸣，翩幡互经。夭蟜枝格，偃蹇杪颠。隃绝梁，腾殊榛，捷垂条，掉希间，牢落陆离，烂漫远迁。若此者数百千处。娱游往来，宫宿馆舍，庖厨不徙，后宫不移，百官备具。

“于是乎背秋涉冬，天子校猎。乘镂象，六玉虬，拖蜺旌，靡云旗，前皮轩，后道游。孙叔奉辔，卫公参乘，扈从横行，出乎四校之中。鼓严簿，纵猎者，河江为阹，泰山为橹，车骑雷起，殷天动地，先后陆离，离散别追。淫淫裔裔，缘陵流泽，云布雨施。生貔豹，搏豺狼，手熊罴，足壄羊，蒙鹖苏，绔白虎，被班文，跨壄马，凌三嵕之危，下碛历之坻。径峻赴险，越壑厉水。椎蜚廉，弄獬豸，格虾蛤，鋋猛氏，羂騕褭，射封豕。箭不苟害，解脰陷脑，弓不虚发，应声而倒。于是乘舆弭节徘徊，翱翔往来，睨部曲之进退，览将帅之变态。然后侵淫促节，儵夐远去，流离轻禽，蹴履狡兽。轊白鹿，捷狡兔，轶赤电，遗光耀。追怪物，出宇宙，弯蕃弱，满白羽，射游枭，栎蜚遽。择肉而后发，先中而命处，弦矢分，艺殪仆。然后扬节而上浮，凌惊风，历骇猋，乘虚无，与神俱。躏玄鹤，乱昆鸡，遒孔鸾，促鵔鸃，拂翳鸟，捎凤凰，捷鹓鶵，揜焦明。道尽途殚，回车而还。消遥乎襄羊，降集乎北纮，率乎直指，晻乎反乡。蹷石阙，历封峦，过鳷鹊，望露寒，下棠梨，息宜春，西驰宣曲，濯鹢牛首，登龙台，掩细柳。观士大夫之勤略，均猎者之所得获，徒车之所轥轹，步骑之所蹂若，人臣之所蹈籍，与其穷极倦谻，惊惮詟伏，不被创刃而死者，他他籍籍，填坑满谷，掩平弥泽。

“于是乎游戏懈怠，置酒乎颢天之台，张乐乎轇輵之宇。撞千石之钟，立万石之虡，建翠华之旗，树灵鼍之鼓，奏陶唐氏之舞，听葛天氏之歌，千人唱，万人和，山陵为之震动，川谷为之荡波。巴渝宋蔡，淮南干遮，文成颠歌，族居递奏，金鼓迭起，铿鎗闛鞈，洞心骇耳。荆吴郑卫之声，韶濩武象之乐，阴淫案衍之音，鄢郢缤纷，激楚结风。俳优侏儒，狄鞮之倡，所以娱耳目乐心意者，丽靡烂漫于前，靡曼美色于后。若夫青琴、宓妃之徒，绝殊离俗，妖冶娴都，靓妆刻饰，便嬛绰约，柔桡嫚嫚，妩媚孅弱。曳独茧之褕绁，眇阎易以恤削，便姗嫳屑，与俗殊服，芬芳沤郁，酷烈淑郁；皓齿粲烂，宜笑的皪；长眉连娟，微睇绵藐，色授魂与，心愉于侧。

“于是酒中乐酣，天子芒然而思，似若有亡，曰：‘嗟乎！此大奢侈。朕以览听馀闲，无事弃日，顺天道以杀伐，时休息于此。恐后叶靡丽，遂往而不返，非所以为继嗣创业垂统也。’于是乎乃解酒罢猎，而命有司曰：‘地可垦辟，悉为农郊，以赡萌隶，隤墙填堑，使山泽之人得至焉。实陂池而勿禁，虚宫馆而勿仞，发仓廪以救贫穷，补不足，恤鳏寡，存孤独，出德号，省刑罚，改制度，易服色，革正朔，与天下为更始。’

“于是历吉日以斋戒，袭朝服，乘法驾，建华旗，鸣玉鸾，游于六艺之囿，驰骛乎仁义之涂，览观《春秋》之林，射《狸首》，兼《驺虞》，弋玄鹤，舞干戚，载云䍐，揜群雅，悲《伐檀》，乐乐胥，修容乎礼园，翱翔乎书圃，述《易》道，放怪兽，登明堂，坐清庙，次群臣，奏得失，四海之内，靡不受获。于斯之时，天下大说，乡风而听，随流而化，芔然兴道而迁义，刑错而不用，德隆于三王，而功羡于五帝。若此故猎，乃可喜也。若夫终日驰骋，劳神苦形，罢车马之用，抏士卒之精，费府库之财，而无德厚之恩，务在独乐，不顾众庶，亡国家之政，贪雉兔之获，则仁者不繇也。从此观之，齐楚之事，岂不哀哉！地方不过千里，而囿居九百，是草木不得垦辟，而人无所食也。夫以诸侯之细，而乐万乘之侈，仆恐百姓被其尤也。”

于是二子愀然改容，超若自失，逡巡避席，曰：“鄙人固陋，不知忌讳，乃今日见教，谨受命矣。”

wáng shì gōng tīng rán ér xiào yuē ：“chǔ zé shī yǐ ，ér qí yì wèi wéi dé yě 。fū shǐ zhū hóu nà gòng zhě ，fēi wéi cái bì ，suǒ yǐ shù zhí yě 。fēng jiāng huà jiè zhě ，fēi wéi shǒu yù ，suǒ yǐ jìn yín yě 。jīn qí liè wéi dōng fān ，ér wài sī sù shèn ，juān guó yú xiàn ，yuè hǎi ér tián ，qí yú yì gù wèi kě yě 。qiě èr jun1 zhī lùn ，bú wù míng jun1 chén zhī yì ，zhèng zhū hóu zhī lǐ ，tú shì zhēng yú yóu xì zhī lè ，yuàn yòu zhī dà ，yù yǐ shē chǐ xiàng shèng ，huāng yín xiàng yuè ，cǐ bú kě yǐ yáng míng fā yù ，ér shì zú yǐ biǎn jun1 zì sǔn yě 。

“qiě fū qí chǔ zhī shì ，yòu wū zú dào hū ！jun1 wèi dǔ fū jù lì yě ，dú bú wén tiān zǐ zhī shàng lín hū ？zuǒ cāng wú ，yòu xī jí 。dān shuǐ gèng qí nán ，zǐ yuān jìng qí běi 。zhōng shǐ bà chǎn ，chū rù jīng wèi ；fēng gǎo liáo jué ，yū yú wěi shé ，jīng yíng hū qí nèi 。dàng dàng hū bā chuān fèn liú ，xiàng bèi ér yì tài 。dōng xī nán běi ，chí wù wǎng lái ，chū hū jiāo qiū zhī què ，háng hū zhōu yū zhī pǔ ，jīng hū guì lín zhī zhōng ，guò hū yāng mǎng zhī yě 。gǔ hū hún liú ，shùn ā ér xià ，fù ài xiá zhī kǒu ，chù qióng shí ，jī duī qí ，fèi hū bào nù ，xiōng yǒng péng pài 。bì fú mì gǔ ，bī cè mì zhì 。héng liú nì shé ，zhuǎn téng pì liè ，pāng bì hàng gài 。qióng lóng yún ráo ，wǎn tān jiāo lì 。yú bō qū yì ，lì lì xià lài 。pī yán chōng yōng ，bēn yáng zhì pèi 。lín dǐ zhù hè ，chán zhuó yǔn zhuì ，shěn shěn yǐn yǐn ，pēng páng hōng kē ，jué jué gǔ gǔ ，chì jí dǐng fèi 。chí bō tiào mò ，gǔ yīn piāo jí 。yōu yuǎn zhǎng huái ，jì liáo wú shēng ，sì hū yǒng guī 。rán hòu hào yǎo huáng yàng ，ān xiáng xú huí ，hè hū hào hào ，dōng zhù tài hú ，yǎn yì bēi chí 。yú shì hū jiāo lóng chì chī ，䱭䲛jiàn lí ，yú yóng qí tuó ，yú yú xié tǎ ，jiàn qí diào wěi ，zhèn lín fèn yì ，qián chù hū shēn yán ，yú biē huān shēng ，wàn wù zhòng huǒ 。míng yuè zhū zǐ ，de lì jiāng mí 。shǔ shí huáng ruǎn ，shuǐ yù lěi luǒ ，lín lín làn làn ，cǎi sè gǎo hàn ，cóng jī hū qí zhōng 。hóng sù hú bǎo ，gē é shǔ yù ，jiāo jīng xuán mù ，fán wù yōng qú ，zhēn cī 䴔lú ，qún fú hū qí shàng ，fàn yín fàn làn ，suí fēng dàn dàn ，yǔ bō yáo dàng ，yǎn báo shuǐ zhǔ ，shà dié jīng zǎo ，jǔ jiáo líng ǒu 。

“yú shì hū chóng shān chù chù ，lóng sǒng cuī wēi ，shēn lín jù mù ，zhǎn yán cān cuó ，jiǔ zōng jié niè 。nán shān é é ，yán tuó yǎn qí ，cuī wěi jué qí 。zhèn xī tōng gǔ ，jiǎn chǎn gōu dú ，hān ya huō xiā 。fù líng bié dǎo ，wǎi wěi wēi wěi ，qiū xū kū lěi ，yǐn lín yù lěi ，dēng jiàng shī mí ，bēi chí bǐ zhì ，yǎn róng yín yù ，sàn huàn yí lù ，tíng gāo qiān lǐ ，mí bú bèi zhù 。yǎn yǐ lǜ huì ，bèi yǐ jiāng lí ，róu yǐ méi wú ，zá yǐ liú yí 。bù jié lǚ ，zǎn lì shā ，jiē chē héng lán ，gǎo běn shè gàn ，zǐ jiāng xiāng hé ，qián chí ruò sūn ，xiān zhī huáng lì ，jiǎng zhù qīng fán ，bù hù hóng zé ，yán màn tài yuán 。lí mí guǎng yǎn ，yīng fēng pī mí ，tǔ fāng yáng liè ，yù yù fēi fēi ，zhòng xiāng fā yuè ，bì xiǎng bù xiě ，ǎn ài bì bó 。

“yú shì hū zhōu lǎn fàn guān ，zhěn fēn zhá wù ，máng máng huǎng hū 。shì zhī wú duān ，chá zhī wú yá ，rì chū dōng zhǎo ，rù hū xī bēi 。qí nán zé lóng dōng shēng zhǎng ，yǒng shuǐ yuè bō 。qí shòu zé 㺎máo mò lí ，shěn niú zhǔ mí ，chì shǒu huán tí ，qióng qí xiàng xī 。qí běi zé shèng xià hán dòng liè dì ，shè bīng jiē hé 。qí shòu zé qí lín jiǎo duān ，táo tú tuó tuó ，qióng qióng tuó xí ，kuài tí lǘ luó liù ān zhù 。

“yú shì hū lí gōng bié guǎn ，mí shān kuà gǔ ，gāo láng sì zhù ，zhòng zuò qǔ gé ，huá cuī bì dāng ，niǎn dào lí shǔ ，bù yán zhōu liú ，zhǎng tú zhōng xiǔ 。yí zōng zhù táng ，lèi tái zēng chéng ，yán yào dòng fáng ，tiào yǎo miǎo ér wú jiàn ，yǎng pān lǎo ér mén tiān ，bēn xīng gèng yú guī tà ，wǎn hóng qiān yú dùn xuān ，qīng lóng yòu liào yú dōng xiāng ，xiàng yú wǎn dàn yú xī qīng ，líng yǔ yàn yú xián guǎn ，wò quán zhī lún ，bào yú nán róng 。lǐ quán yǒng yú qīng shì ，tōng chuān guò yú zhōng tíng 。pán shí zhèn yá ，qīn yán yǐ qīng 。cuó é shé yè ，kè xuē zhēng róng 。méi guī bì lín ，shān hú cóng shēng ，mín yù páng táng ，bīn bīn wén lín ，chì xiá bó luò ，zá chā qí jiān ，cháo cǎi wǎn yǎn ，hé shì chū yān 。

“yú shì hū lú jú xià shú ，huáng gān chéng còu ，pí pá yān shì ，tíng nài hòu pǔ ，yǐng zǎo yáng méi ，yīng táo pú táo ，yǐn fū yù dì ，dá tà lí zhī ，luó hū hòu gōng ，liè hū běi yuán 。zú qiū líng ，xià píng yuán ，yáng cuì yè ，wù zǐ jīng ，fā hóng huá ，chuí zhū róng ，huáng huáng hù hù ，zhào yào jù yě 。shā táng lì zhū ，huá fēng píng lú ，liú luò xū xié ，rén pín bìng lǘ ，zhàn tán mù lán ，yù zhāng nǚ zhēn ，zhǎng qiān rèn ，dà lián bào ，kuā tiáo zhí chàng ，shí yè jun4 mào ，zǎn lì cóng yǐ ，lián juàn lǐ guī ，cuī cuò bá wěi ，kēng héng ě luǒ ，chuí tiáo fú shū ，luò yīng fān lí ，，fēn róng xiāo shēn ，yī nǐ cóng fēng ，liú lì huì xī ，gài xiàng jīn shí zhī shēng ，guǎn yào zhī yīn 。cī chí zǐ tí ，xuán hái hū hòu gōng ，zá xí lěi jí ，bèi shān yuán gǔ ，xún bǎn xià xí ，shì zhī wú duān ，jiū zhī wú qióng 。

“yú shì hū xuán yuán sù cí ，wèi jué fēi lěi ，zhì tiáo qú náo ，chán hú bó guǐ ，qī xī hū qí jiān 。zhǎng xiào āi míng ，piān fān hù jīng 。yāo jiǎo zhī gé ，yǎn jiǎn miǎo diān 。yú jué liáng ，téng shū zhēn ，jié chuí tiáo ，diào xī jiān ，láo luò lù lí ，làn màn yuǎn qiān 。ruò cǐ zhě shù bǎi qiān chù 。yú yóu wǎng lái ，gōng xiǔ guǎn shě ，páo chú bú xǐ ，hòu gōng bú yí ，bǎi guān bèi jù 。

“yú shì hū bèi qiū shè dōng ，tiān zǐ xiào liè 。chéng lòu xiàng ，liù yù qiú ，tuō ní jīng ，mí yún qí ，qián pí xuān ，hòu dào yóu 。sūn shū fèng pèi ，wèi gōng cān chéng ，hù cóng héng háng ，chū hū sì xiào zhī zhōng 。gǔ yán bù ，zòng liè zhě ，hé jiāng wéi qū ，tài shān wéi lǔ ，chē qí léi qǐ ，yīn tiān dòng dì ，xiān hòu lù lí ，lí sàn bié zhuī 。yín yín yì yì ，yuán líng liú zé ，yún bù yǔ shī 。shēng pí bào ，bó chái láng ，shǒu xióng pí ，zú yě yáng ，méng hé sū ，kù bái hǔ ，bèi bān wén ，kuà yě mǎ ，líng sān zōng zhī wēi ，xià qì lì zhī dǐ 。jìng jun4 fù xiǎn ，yuè hè lì shuǐ 。zhuī fēi lián ，nòng xiè zhì ，gé xiā há ，chán měng shì ，juàn yǎo niǎo ，shè fēng shǐ 。jiàn bú gǒu hài ，jiě dòu xiàn nǎo ，gōng bú xū fā ，yīng shēng ér dǎo 。yú shì chéng yú mǐ jiē pái huái ，áo xiáng wǎng lái ，nì bù qǔ zhī jìn tuì ，lǎn jiāng shuài zhī biàn tài 。rán hòu qīn yín cù jiē ，tiáo xuàn yuǎn qù ，liú lí qīng qín ，cù lǚ jiǎo shòu 。wèi bái lù ，jié jiǎo tù ，yì chì diàn ，yí guāng yào 。zhuī guài wù ，chū yǔ zhòu ，wān fān ruò ，mǎn bái yǔ ，shè yóu xiāo ，lì fēi jù 。zé ròu ér hòu fā ，xiān zhōng ér mìng chù ，xián shǐ fèn ，yì yì pú 。rán hòu yáng jiē ér shàng fú ，líng jīng fēng ，lì hài biāo ，chéng xū wú ，yǔ shén jù 。lìn xuán hè ，luàn kūn jī ，qiú kǒng luán ，cù jun4 yí ，fú yì niǎo ，shāo fèng huáng ，jié yuān chú ，yǎn jiāo míng 。dào jìn tú dān ，huí chē ér hái 。xiāo yáo hū xiāng yáng ，jiàng jí hū běi hóng ，lǜ hū zhí zhǐ ，ǎn hū fǎn xiāng 。jué shí què ，lì fēng luán ，guò zhī què ，wàng lù hán ，xià táng lí ，xī yí chūn ，xī chí xuān qǔ ，zhuó yì niú shǒu ，dēng lóng tái ，yǎn xì liǔ 。guān shì dà fū zhī qín luè ，jun1 liè zhě zhī suǒ dé huò ，tú chē zhī suǒ lìn lì ，bù qí zhī suǒ róu ruò ，rén chén zhī suǒ dǎo jí ，yǔ qí qióng jí juàn jí ，jīng dàn zhé fú ，bú bèi chuàng rèn ér sǐ zhě ，tā tā jí jí ，tián kēng mǎn gǔ ，yǎn píng mí zé 。

“yú shì hū yóu xì xiè dài ，zhì jiǔ hū hào tiān zhī tái ，zhāng lè hū jiāo yà zhī yǔ 。zhuàng qiān shí zhī zhōng ，lì wàn shí zhī jù ，jiàn cuì huá zhī qí ，shù líng tuó zhī gǔ ，zòu táo táng shì zhī wǔ ，tīng gě tiān shì zhī gē ，qiān rén chàng ，wàn rén hé ，shān líng wéi zhī zhèn dòng ，chuān gǔ wéi zhī dàng bō 。bā yú sòng cài ，huái nán gàn zhē ，wén chéng diān gē ，zú jū dì zòu ，jīn gǔ dié qǐ ，kēng qiāng tāng gé ，dòng xīn hài ěr 。jīng wú zhèng wèi zhī shēng ，sháo hù wǔ xiàng zhī lè ，yīn yín àn yǎn zhī yīn ，yān yǐng bīn fēn ，jī chǔ jié fēng 。pái yōu zhū rú ，dí dī zhī chàng ，suǒ yǐ yú ěr mù lè xīn yì zhě ，lì mí làn màn yú qián ，mí màn měi sè yú hòu 。ruò fū qīng qín 、mì fēi zhī tú ，jué shū lí sú ，yāo yě xián dōu ，liàng zhuāng kè shì ，biàn qióng chāo yuē ，róu ráo yuān yuān ，wǔ mèi qiān ruò 。yè dú jiǎn zhī yú xiè ，miǎo yán yì yǐ xù xuē ，biàn shān piè xiè ，yǔ sú shū fú ，fēn fāng ōu yù ，kù liè shū yù ；hào chǐ càn làn ，yí xiào de lì ；zhǎng méi lián juān ，wēi dì mián miǎo ，sè shòu hún yǔ ，xīn yú yú cè 。

“yú shì jiǔ zhōng lè hān ，tiān zǐ máng rán ér sī ，sì ruò yǒu wáng ，yuē ：‘jiē hū ！cǐ dà shē chǐ 。zhèn yǐ lǎn tīng yú xián ，wú shì qì rì ，shùn tiān dào yǐ shā fá ，shí xiū xī yú cǐ 。kǒng hòu yè mí lì ，suí wǎng ér bú fǎn ，fēi suǒ yǐ wéi jì sì chuàng yè chuí tǒng yě 。’yú shì hū nǎi jiě jiǔ bà liè ，ér mìng yǒu sī yuē ：‘dì kě kěn pì ，xī wéi nóng jiāo ，yǐ shàn méng lì ，tuí qiáng tián qiàn ，shǐ shān zé zhī rén dé zhì yān 。shí bēi chí ér wù jìn ，xū gōng guǎn ér wù rèn ，fā cāng lǐn yǐ jiù pín qióng ，bǔ bú zú ，xù guān guǎ ，cún gū dú ，chū dé hào ，shěng xíng fá ，gǎi zhì dù ，yì fú sè ，gé zhèng shuò ，yǔ tiān xià wéi gèng shǐ 。’

“yú shì lì jí rì yǐ zhāi jiè ，xí cháo fú ，chéng fǎ jià ，jiàn huá qí ，míng yù luán ，yóu yú liù yì zhī yòu ，chí wù hū rén yì zhī tú ，lǎn guān 《chūn qiū 》zhī lín ，shè 《lí shǒu 》，jiān 《zōu yú 》，yì xuán hè ，wǔ gàn qī ，zǎi yún 䍐，yǎn qún yǎ ，bēi 《fá tán 》，lè lè xū ，xiū róng hū lǐ yuán ，áo xiáng hū shū pǔ ，shù 《yì 》dào ，fàng guài shòu ，dēng míng táng ，zuò qīng miào ，cì qún chén ，zòu dé shī ，sì hǎi zhī nèi ，mí bú shòu huò 。yú sī zhī shí ，tiān xià dà shuō ，xiāng fēng ér tīng ，suí liú ér huà ，hū rán xìng dào ér qiān yì ，xíng cuò ér bú yòng ，dé lóng yú sān wáng ，ér gōng xiàn yú wǔ dì 。ruò cǐ gù liè ，nǎi kě xǐ yě 。ruò fū zhōng rì chí chěng ，láo shén kǔ xíng ，bà chē mǎ zhī yòng ，wán shì zú zhī jīng ，fèi fǔ kù zhī cái ，ér wú dé hòu zhī ēn ，wù zài dú lè ，bú gù zhòng shù ，wáng guó jiā zhī zhèng ，tān zhì tù zhī huò ，zé rén zhě bú yáo yě 。cóng cǐ guān zhī ，qí chǔ zhī shì ，qǐ bú āi zāi ！dì fāng bú guò qiān lǐ ，ér yòu jū jiǔ bǎi ，shì cǎo mù bú dé kěn pì ，ér rén wú suǒ shí yě 。fū yǐ zhū hóu zhī xì ，ér lè wàn chéng zhī chǐ ，pú kǒng bǎi xìng bèi qí yóu yě 。”

yú shì èr zǐ qiǎo rán gǎi róng ，chāo ruò zì shī ，qūn xún bì xí ，yuē ：“bǐ rén gù lòu ，bú zhī jì huì ，nǎi jīn rì jiàn jiāo ，jǐn shòu mìng yǐ 。”

夫君子之行，静以修身，俭以养德。非澹泊无以明志，非宁静无以致远。夫学须静也，才须学也，非学无以广才，非志无以成学。淫慢则不能励精，险躁则不能冶性。年与时驰，意与日去，遂成枯落，多不接世，悲守穷庐，将复何及！ (澹泊 一作：淡泊；淫慢 一作：慆慢)

fū jun1 zǐ zhī háng ，jìng yǐ xiū shēn ，jiǎn yǐ yǎng dé 。fēi dàn bó wú yǐ míng zhì ，fēi níng jìng wú yǐ zhì yuǎn 。fū xué xū jìng yě ，cái xū xué yě ，fēi xué wú yǐ guǎng cái ，fēi zhì wú yǐ chéng xué 。yín màn zé bú néng lì jīng ，xiǎn zào zé bú néng yě xìng 。nián yǔ shí chí ，yì yǔ rì qù ，suí chéng kū luò ，duō bú jiē shì ，bēi shǒu qióng lú ，jiāng fù hé jí ！ (dàn bó yī zuò ：dàn bó ；yín màn yī zuò ：tāo màn )

东都主人喟然而叹曰：“痛乎风俗之移人也。子实秦人，矜夸馆室，保界河山，信识昭、襄而知始皇矣，乌睹大汉之云为乎？夫大汉之开元也，奋布衣以登皇位，由数期而创万代，盖六籍所不能谈，前圣靡得言焉当此之时，功有横而当天，讨有逆而顺民。故娄敬度势而献其说，萧公权宜而拓其制。时岂泰而安之哉，计不得以已也。吾子曾不是睹，顾曜后嗣之末造，不亦暗乎？今将语子以建武之治，永平之事，监于太清，以变子之惑志。往者王莽作逆，汉祚中缺，天人致诛，六合相灭。于时之乱，生人几亡，鬼神泯绝，壑无完柩，郛罔遗室。原野厌人之肉，川谷流人之血，秦、项之灾，犹不克半，书契以来，未之或纪。故下人号而上诉，上帝怀而降监，乃致命乎圣皇。于是圣皇乃握乾符，阐坤珍，披皇图，稽帝文，赫然发愤，应若兴云，霆击昆阳，凭怒雷震。遂超大河，跨北岳，立号高邑，建都河、洛。绍百王之荒屯，因造化之荡涤，体元立制，继天而作。系唐统，接汉绪，茂育群生，恢复疆宇，勋兼乎在昔，事勤乎三五。岂特方轨并迹，纷纷后辟，治近古之所务，蹈一圣之险易云尔哉。且夫建武之元，天地革命，四海之内，更造夫妇，肇有父子，君臣初建，人伦实始，斯乃伏牺氏之所以基皇德也。分州土，立市朝，作盘舆，造器械，斯乃轩辕氏之所以开帝功也。龚行天罚，应天顺人，斯乃汤、武之所以昭王业也。迁都改邑，有殷宗中兴之则焉。即土之中，有周成隆平之制焉。不阶尺土一人之柄，同符乎高祖。克己复礼，以奉终始，允恭乎孝文。宪章稽古，封岱勒成，仪炳乎世宗。

案《六经》而校德，眇古昔而论功，仁圣之事既该，而帝王之道备矣。至于永平之际，重熙而累洽，盛三雍之上仪，修衮龙之法服，铺鸿藻，信景铄，扬世庙，正雅乐。人神之和允洽，群臣之序既肃。乃动大辂，遵皇衢，省方巡狩，穷览万国之有无，考声教之所被，散皇明以烛幽。然后增周旧，修洛邑，扇巍巍，显翼翼。光汉京于诸夏，总八方而为之极。是以皇城之内，宫室光明，阙庭神丽，奢不可逾，俭不能侈。外则因原野以作苑，填流泉而为沼，发 苹藻以潜鱼，丰圃草以毓兽，制同乎梁邹，谊合乎灵囿。若乃顺时节而搜狩，简车徒以讲武，则必临之以《王制》，考之以《风》《雅》，历《驺虞》，览《驷铁》，嘉《车攻》，采《吉日》，礼官整仪，乘舆乃出。于是发鲸鱼，铿华钟，登玉辂，乘时龙，凤盖棽丽，和銮玲珑，天官景从，寝威盛容。山灵护野，属御方神，雨师泛洒，风伯清尘，千乘雷起，万骑纷纭，元戎竟野，戈铤彗云，羽旄扫霓，旌旗拂天。焱焱炎炎，扬光飞文，吐焰生风，欱野喷山，日月为之夺明，丘陵为之摇震。遂集乎中囿，陈师案屯，骈部曲，列校队，勒三军，誓将帅。然后举烽伐鼓，申令三驱， 輶车霆激，骁骑电骛，由基发射范氏施御，弦不睼禽，辔不诡遇，飞者未及翔，走者未及去。指顾倏忽，获车已实，乐不极盘，杀不尽物，马踠余足，士怒未渫，先驱复路，属车案节。于是荐三牺，效五牲，礼神祇，怀百灵，觐明堂，临辟雍，扬缉熙，宣皇风，登灵台，考休徵。俯仰乎乾坤，参象乎圣躬，目中夏而布德，瞰四裔而抗棱。西荡河源，东澹海漘，北动幽崖，南趯朱垠。殊方别区，界绝而不邻。自孝武之所不征，孝宣之所未臣，莫不陆讋水栗，奔走而来宾。遂绥哀牢，开永昌，春王三朝，会同汉京。是日也，天子受四海之图籍，膺万国之贡珍，内抚诸夏，外绥百蛮。尔乃盛礼兴乐，供帐置乎云龙之庭，陈百寮而赞群后，究皇仪而展帝容。于是庭实千品，旨酒万钟，列金罍，班玉觞，嘉珍御，太牢飨。尔乃食举《雍》彻，太师奏乐，陈金石，布丝竹，钟鼓铿鍧，管弦烨煜。抗五声，极六律，歌九功，舞八佾，《韶》《武》备，泰古华。四夷间奏，德广所及，僸佅兜离，罔不具集。万乐备，百礼暨，皇欢浃，群臣醉，降烟熅，调元气，然后撞钟告罢，百寮遂退。于是圣上亲万方之欢娱，又沐浴于膏泽，惧其侈心之将萌，而怠于东作也，乃申旧间，下明诏，命有司，班宪度，昭节俭，示太素。去后宫之丽饰，损乘舆之服御，抑工商之淫业，兴农桑之盛务。遂令海内弃末而反本，背伪而归真，女修织，男务耕耘，器用陶匏，服尚素玄，耻纤靡而不服，贱奇丽而弗珍，捐金于山，沈珠于渊。于是百姓涤瑕荡秽而镜至清，形神寂漠，耳目弗营，嗜欲之源灭，廉耻之心生，莫不优游而自得，玉润而金声。是以四海之内，学校如林，庠序盈门，献酬交错，俎豆莘莘，下舞上歌，蹈德咏仁。登降饪宴之礼既毕，因相与嗟叹玄德，谠言弘说，咸含和而吐气，颂曰：“盛哉乎斯世！”今论者但知诵虞、夏之《书》，咏殷、周之《诗》，讲羲、文之《易》，论孔氏之《春秋》，罕能精古今之清浊，究汉德之所由。唯子颇识旧典，又徒驰骋乎末流。温故知新已难，而知德者鲜矣。且夫僻界西戎，险阻四塞，修其防御，孰与处乎土中，平夷洞达，万方辐凑？秦岭、九崚，泾、渭之川，曷若四渎、五岳，带河溯洛，图书之渊？建章、甘泉，馆御列仙，孰与灵台、明堂，统和天人？太液、昆明，鸟兽之囿，曷若辟雍海流，道德之富？游侠逾侈，犯义侵礼，孰与同履法度，翼翼济济也？子徒习秦阿房之造天，而不知京洛之有制也。识函谷之可关，而不知王者之无外也。主人之辞未终，西都宾矍然失容，逡巡降阶，揲然意下，捧手欲辞。”主人曰：“复位，今将授予以五篇之诗。”宾既卒业，乃称曰：“美哉乎斯诗！义正乎扬雄，事实乎相如，匪唯主人之好学，盖乃遭遇乎斯时也。小子狂简，不知所裁，既闻正道，请终身而诵之。”

dōng dōu zhǔ rén kuì rán ér tàn yuē ：“tòng hū fēng sú zhī yí rén yě 。zǐ shí qín rén ，jīn kuā guǎn shì ，bǎo jiè hé shān ，xìn shí zhāo 、xiāng ér zhī shǐ huáng yǐ ，wū dǔ dà hàn zhī yún wéi hū ？fū dà hàn zhī kāi yuán yě ，fèn bù yī yǐ dēng huáng wèi ，yóu shù qī ér chuàng wàn dài ，gài liù jí suǒ bú néng tán ，qián shèng mí dé yán yān dāng cǐ zhī shí ，gōng yǒu héng ér dāng tiān ，tǎo yǒu nì ér shùn mín 。gù lóu jìng dù shì ér xiàn qí shuō ，xiāo gōng quán yí ér tuò qí zhì 。shí qǐ tài ér ān zhī zāi ，jì bú dé yǐ yǐ yě 。wú zǐ céng bú shì dǔ ，gù yào hòu sì zhī mò zào ，bú yì àn hū ？jīn jiāng yǔ zǐ yǐ jiàn wǔ zhī zhì ，yǒng píng zhī shì ，jiān yú tài qīng ，yǐ biàn zǐ zhī huò zhì 。wǎng zhě wáng mǎng zuò nì ，hàn zuò zhōng quē ，tiān rén zhì zhū ，liù hé xiàng miè 。yú shí zhī luàn ，shēng rén jǐ wáng ，guǐ shén mǐn jué ，hè wú wán jiù ，fú wǎng yí shì 。yuán yě yàn rén zhī ròu ，chuān gǔ liú rén zhī xuè ，qín 、xiàng zhī zāi ，yóu bú kè bàn ，shū qì yǐ lái ，wèi zhī huò jì 。gù xià rén hào ér shàng sù ，shàng dì huái ér jiàng jiān ，nǎi zhì mìng hū shèng huáng 。yú shì shèng huáng nǎi wò qián fú ，chǎn kūn zhēn ，pī huáng tú ，jī dì wén ，hè rán fā fèn ，yīng ruò xìng yún ，tíng jī kūn yáng ，píng nù léi zhèn 。suí chāo dà hé ，kuà běi yuè ，lì hào gāo yì ，jiàn dōu hé 、luò 。shào bǎi wáng zhī huāng tún ，yīn zào huà zhī dàng dí ，tǐ yuán lì zhì ，jì tiān ér zuò 。xì táng tǒng ，jiē hàn xù ，mào yù qún shēng ，huī fù jiāng yǔ ，xūn jiān hū zài xī ，shì qín hū sān wǔ 。qǐ tè fāng guǐ bìng jì ，fēn fēn hòu pì ，zhì jìn gǔ zhī suǒ wù ，dǎo yī shèng zhī xiǎn yì yún ěr zāi 。qiě fū jiàn wǔ zhī yuán ，tiān dì gé mìng ，sì hǎi zhī nèi ，gèng zào fū fù ，zhào yǒu fù zǐ ，jun1 chén chū jiàn ，rén lún shí shǐ ，sī nǎi fú xī shì zhī suǒ yǐ jī huáng dé yě 。fèn zhōu tǔ ，lì shì cháo ，zuò pán yú ，zào qì xiè ，sī nǎi xuān yuán shì zhī suǒ yǐ kāi dì gōng yě 。gōng háng tiān fá ，yīng tiān shùn rén ，sī nǎi tāng 、wǔ zhī suǒ yǐ zhāo wáng yè yě 。qiān dōu gǎi yì ，yǒu yīn zōng zhōng xìng zhī zé yān 。jí tǔ zhī zhōng ，yǒu zhōu chéng lóng píng zhī zhì yān 。bú jiē chǐ tǔ yī rén zhī bǐng ，tóng fú hū gāo zǔ 。kè jǐ fù lǐ ，yǐ fèng zhōng shǐ ，yǔn gōng hū xiào wén 。xiàn zhāng jī gǔ ，fēng dài lè chéng ，yí bǐng hū shì zōng 。

àn 《liù jīng 》ér xiào dé ，miǎo gǔ xī ér lùn gōng ，rén shèng zhī shì jì gāi ，ér dì wáng zhī dào bèi yǐ 。zhì yú yǒng píng zhī jì ，zhòng xī ér lèi qià ，shèng sān yōng zhī shàng yí ，xiū gǔn lóng zhī fǎ fú ，pù hóng zǎo ，xìn jǐng shuò ，yáng shì miào ，zhèng yǎ lè 。rén shén zhī hé yǔn qià ，qún chén zhī xù jì sù 。nǎi dòng dà lù ，zūn huáng qú ，shěng fāng xún shòu ，qióng lǎn wàn guó zhī yǒu wú ，kǎo shēng jiāo zhī suǒ bèi ，sàn huáng míng yǐ zhú yōu 。rán hòu zēng zhōu jiù ，xiū luò yì ，shàn wēi wēi ，xiǎn yì yì 。guāng hàn jīng yú zhū xià ，zǒng bā fāng ér wéi zhī jí 。shì yǐ huáng chéng zhī nèi ，gōng shì guāng míng ，què tíng shén lì ，shē bú kě yú ，jiǎn bú néng chǐ 。wài zé yīn yuán yě yǐ zuò yuàn ，tián liú quán ér wéi zhǎo ，fā píng zǎo yǐ qián yú ，fēng pǔ cǎo yǐ yù shòu ，zhì tóng hū liáng zōu ，yì hé hū líng yòu 。ruò nǎi shùn shí jiē ér sōu shòu ，jiǎn chē tú yǐ jiǎng wǔ ，zé bì lín zhī yǐ 《wáng zhì 》，kǎo zhī yǐ 《fēng 》《yǎ 》，lì 《zōu yú 》，lǎn 《sì tiě 》，jiā 《chē gōng 》，cǎi 《jí rì 》，lǐ guān zhěng yí ，chéng yú nǎi chū 。yú shì fā jīng yú ，kēng huá zhōng ，dēng yù lù ，chéng shí lóng ，fèng gài chēn lì ，hé luán líng lóng ，tiān guān jǐng cóng ，qǐn wēi shèng róng 。shān líng hù yě ，shǔ yù fāng shén ，yǔ shī fàn sǎ ，fēng bó qīng chén ，qiān chéng léi qǐ ，wàn qí fēn yún ，yuán róng jìng yě ，gē dìng huì yún ，yǔ máo sǎo ní ，jīng qí fú tiān 。yàn yàn yán yán ，yáng guāng fēi wén ，tǔ yàn shēng fēng ，hē yě pēn shān ，rì yuè wéi zhī duó míng ，qiū líng wéi zhī yáo zhèn 。suí jí hū zhōng yòu ，chén shī àn tún ，pián bù qǔ ，liè xiào duì ，lè sān jun1 ，shì jiāng shuài 。rán hòu jǔ fēng fá gǔ ，shēn lìng sān qū ， yóu chē tíng jī ，xiāo qí diàn wù ，yóu jī fā shè fàn shì shī yù ，xián bú tiàn qín ，pèi bú guǐ yù ，fēi zhě wèi jí xiáng ，zǒu zhě wèi jí qù 。zhǐ gù shū hū ，huò chē yǐ shí ，lè bú jí pán ，shā bú jìn wù ，mǎ wò yú zú ，shì nù wèi xiè ，xiān qū fù lù ，shǔ chē àn jiē 。yú shì jiàn sān xī ，xiào wǔ shēng ，lǐ shén qí ，huái bǎi líng ，jìn míng táng ，lín pì yōng ，yáng jī xī ，xuān huáng fēng ，dēng líng tái ，kǎo xiū zhēng 。fǔ yǎng hū qián kūn ，cān xiàng hū shèng gōng ，mù zhōng xià ér bù dé ，kàn sì yì ér kàng léng 。xī dàng hé yuán ，dōng dàn hǎi chún ，běi dòng yōu yá ，nán yuè zhū yín 。shū fāng bié qū ，jiè jué ér bú lín 。zì xiào wǔ zhī suǒ bú zhēng ，xiào xuān zhī suǒ wèi chén ，mò bú lù zhé shuǐ lì ，bēn zǒu ér lái bīn 。suí suí āi láo ，kāi yǒng chāng ，chūn wáng sān cháo ，huì tóng hàn jīng 。shì rì yě ，tiān zǐ shòu sì hǎi zhī tú jí ，yīng wàn guó zhī gòng zhēn ，nèi fǔ zhū xià ，wài suí bǎi mán 。ěr nǎi shèng lǐ xìng lè ，gòng zhàng zhì hū yún lóng zhī tíng ，chén bǎi liáo ér zàn qún hòu ，jiū huáng yí ér zhǎn dì róng 。yú shì tíng shí qiān pǐn ，zhǐ jiǔ wàn zhōng ，liè jīn léi ，bān yù shāng ，jiā zhēn yù ，tài láo xiǎng 。ěr nǎi shí jǔ 《yōng 》chè ，tài shī zòu lè ，chén jīn shí ，bù sī zhú ，zhōng gǔ kēng hōng ，guǎn xián yè yù 。kàng wǔ shēng ，jí liù lǜ ，gē jiǔ gōng ，wǔ bā yì ，《sháo 》《wǔ 》bèi ，tài gǔ huá 。sì yí jiān zòu ，dé guǎng suǒ jí ，jìn mài dōu lí ，wǎng bú jù jí 。wàn lè bèi ，bǎi lǐ jì ，huáng huān jiā ，qún chén zuì ，jiàng yān yūn ，diào yuán qì ，rán hòu zhuàng zhōng gào bà ，bǎi liáo suí tuì 。yú shì shèng shàng qīn wàn fāng zhī huān yú ，yòu mù yù yú gāo zé ，jù qí chǐ xīn zhī jiāng méng ，ér dài yú dōng zuò yě ，nǎi shēn jiù jiān ，xià míng zhào ，mìng yǒu sī ，bān xiàn dù ，zhāo jiē jiǎn ，shì tài sù 。qù hòu gōng zhī lì shì ，sǔn chéng yú zhī fú yù ，yì gōng shāng zhī yín yè ，xìng nóng sāng zhī shèng wù 。suí lìng hǎi nèi qì mò ér fǎn běn ，bèi wěi ér guī zhēn ，nǚ xiū zhī ，nán wù gēng yún ，qì yòng táo páo ，fú shàng sù xuán ，chǐ xiān mí ér bú fú ，jiàn qí lì ér fú zhēn ，juān jīn yú shān ，shěn zhū yú yuān 。yú shì bǎi xìng dí xiá dàng huì ér jìng zhì qīng ，xíng shén jì mò ，ěr mù fú yíng ，shì yù zhī yuán miè ，lián chǐ zhī xīn shēng ，mò bú yōu yóu ér zì dé ，yù rùn ér jīn shēng 。shì yǐ sì hǎi zhī nèi ，xué xiào rú lín ，xiáng xù yíng mén ，xiàn chóu jiāo cuò ，zǔ dòu shēn shēn ，xià wǔ shàng gē ，dǎo dé yǒng rén 。dēng jiàng rèn yàn zhī lǐ jì bì ，yīn xiàng yǔ jiē tàn xuán dé ，dǎng yán hóng shuō ，xián hán hé ér tǔ qì ，sòng yuē ：“shèng zāi hū sī shì ！”jīn lùn zhě dàn zhī sòng yú 、xià zhī 《shū 》，yǒng yīn 、zhōu zhī 《shī 》，jiǎng xī 、wén zhī 《yì 》，lùn kǒng shì zhī 《chūn qiū 》，hǎn néng jīng gǔ jīn zhī qīng zhuó ，jiū hàn dé zhī suǒ yóu 。wéi zǐ pō shí jiù diǎn ，yòu tú chí chěng hū mò liú 。wēn gù zhī xīn yǐ nán ，ér zhī dé zhě xiān yǐ 。qiě fū pì jiè xī róng ，xiǎn zǔ sì sāi ，xiū qí fáng yù ，shú yǔ chù hū tǔ zhōng ，píng yí dòng dá ，wàn fāng fú còu ？qín lǐng 、jiǔ líng ，jīng 、wèi zhī chuān ，hé ruò sì dú 、wǔ yuè ，dài hé sù luò ，tú shū zhī yuān ？jiàn zhāng 、gān quán ，guǎn yù liè xiān ，shú yǔ líng tái 、míng táng ，tǒng hé tiān rén ？tài yè 、kūn míng ，niǎo shòu zhī yòu ，hé ruò pì yōng hǎi liú ，dào dé zhī fù ？yóu xiá yú chǐ ，fàn yì qīn lǐ ，shú yǔ tóng lǚ fǎ dù ，yì yì jì jì yě ？zǐ tú xí qín ā fáng zhī zào tiān ，ér bú zhī jīng luò zhī yǒu zhì yě 。shí hán gǔ zhī kě guān ，ér bú zhī wáng zhě zhī wú wài yě 。zhǔ rén zhī cí wèi zhōng ，xī dōu bīn jué rán shī róng ，qūn xún jiàng jiē ，dié rán yì xià ，pěng shǒu yù cí 。”zhǔ rén yuē ：“fù wèi ，jīn jiāng shòu yǔ yǐ wǔ piān zhī shī 。”bīn jì zú yè ，nǎi chēng yuē ：“měi zāi hū sī shī ！yì zhèng hū yáng xióng ，shì shí hū xiàng rú ，fěi wéi zhǔ rén zhī hǎo xué ，gài nǎi zāo yù hū sī shí yě 。xiǎo zǐ kuáng jiǎn ，bú zhī suǒ cái ，jì wén zhèng dào ，qǐng zhōng shēn ér sòng zhī 。”

汉之西都，在于雍州，实曰长安。左据函谷、二崤之阻，表以太华、终南之山。右界褒斜、陇首之险，带以洪河、泾、渭之川。众流之隈，汧涌其西。华实之毛，则九州之上腴焉。防御之阻，则天地之隩区焉。是故横被六合，三成帝畿，周以龙兴，秦以虎视。及至大汉受命而都之也，仰悟东井之精，俯协《河图》之灵。奉春建策，留侯演成。天人合应，以发皇明，乃眷西顾，实惟作京。于是睎秦岭，睋北阜，挟酆灞，据龙首。图皇基于亿载，度宏规而大起。肇自高而终平，世增饰以崇丽。历十二之延祚，故穷泰而极侈。建金城而万雉，呀周池而成渊。披三条之广路，立十二之通门。内则街衢洞达，闾阎且千，九市开场，货别隧分。人不得顾，车不得旋，阗城溢郭，旁流百廛。红尘四合，烟云相连。于是既庶且富，娱乐无疆。都人士女，殊异乎五方。游士拟于公侯，列肆侈于姬姜。乡曲豪举，游侠之雄，节慕原、尝，名亚春、陵。连交合众，骋骛乎其中。

若乃观其四郊，浮游近县，则南望杜、霸，北眺五陵。名都对郭，邑居相承。英俊之域，绂冕所兴。冠盖如云，七相五公。与乎州郡之豪杰，五都之货殖，三选七迁，充奉陵邑。盖以强干弱枝，隆上都而观万国也。封畿之内，厥土千里，逴跞诸夏，兼其所有。其阳则崇山隐天，幽林穹谷，陆海珍藏，蓝田美玉。商、洛缘其隈，鄠、杜滨其足，源泉灌注，陂池交属。竹林果园，芳草甘木，郊野之富，号为近蜀。其阴则冠以九嵕，陪以甘泉，乃有灵宫起乎其中。秦汉之所极观，渊云之所颂叹，于是乎存焉。下有郑、白之沃，衣食之源。提封五万，疆埸绮分，沟塍刻镂，原隰龙鳞，决渠降雨，荷插成云。五谷垂颖，桑麻铺棻。东郊则有通沟大漕，溃渭洞河，泛舟山东，控引淮湖，与海通波。西郊则有上囿禁苑，林麓薮泽，陂池连乎蜀汉，缭以周墙，四百余里。离宫别馆，三十六所。神池灵沼，往往而在。其中乃有九真之麟，大宛之马，黄支之犀，条支之鸟。逾昆仑，越巨海，殊方异类，至于三万里。

其宫室也，体象乎天地，经纬乎阴阳。据坤灵之正位，仿太紫之圆方。树中天之华阙，丰冠山之朱堂。因瑰材而究奇，抗应龙之虹梁。列棼橑以布翼，荷栋桴而高骧。雕玉瑱以居楹，裁金壁以饰珰。发五色之渥彩，光焰朗以景彰。于是左墄右平，重轩三阶。闺房周通，门闼洞开。列钟虡于中庭，立金人于端闱。仍增崖而衡阈，临峻路而启扉。徇以离宫别寝，承以崇台闲馆，焕若列宿，紫宫是环。清凉、宣温、神仙、长年、金华、玉堂、白虎、麒麟，区宇若兹，不可殚论。增盘崔嵬，登降炤烂，殊形诡制，每各异观。乘茵步辇，惟所息宴。后宫则有掖庭、椒房，后妃之室。合欢、增城、安处、常宁、茝若、椒风、披香、发越、兰林、蕙草、鸳鸾、飞翔之列，昭阳特盛，隆乎孝成。屋不呈材，墙不露形。裛以藻绣，络以纶连。随侯明月，错落其间。金釭衔璧，是为列钱。翡翠火齐，流耀含英。悬黎垂棘，夜光在焉。于是玄墀扣砌，玉阶彤庭，碝磩彩致，琳珉青荧，珊瑚碧树，周阿而生。红罗飒纚，绮组缤纷。精曜华烛，俯仰如神。后宫之号，十有四位。窈窕繁华，更盛迭贵。处乎斯列者，盖以百数。左右庭中，朝堂百寮之位，萧曹魏邴，谋谟乎其上。佐命则垂统，辅翼则成化。流大汉之恺悌，荡亡秦之毒螫。故令斯人扬乐和之声，作画一之歌。功德著乎祖宗，膏泽洽乎黎庶。又有天禄、石渠，典籍之府。命夫谆诲故老，名儒师傅，讲论乎《六艺》，稽合乎同异。又有承明、金马、著作之庭。大雅宏达，于兹为群。元元本本，殚见洽闻。启发篇章，校理秘文。周以钩陈之位，卫以严更之署，总礼官之甲科，群百郡之廉孝。虎贲赘衣，阉尹阍寺。陛戟百重，各有典司。

周庐千列，徼道绮错。辇路经营，修除飞阁。自未央而连桂宫，北弥明光而亘长乐。凌隥道而超西墉，掍建章而连外属。设璧门之凤阙，上觚稜而栖金爵。内则别风之嶕峣，眇丽巧而耸擢，张千门而立万户，顺阴阳以开阖。尔乃正殿崔嵬，层构厥高，临乎未央。经骀汤而出馺娑，洞枍诣以与天梁。上反宇以盖戴，激日景而纳光。神明郁其特起，遂偃蹇而上跻。轶云雨于太半，虹霓回带于棼楣。虽轻迅与僄狡，犹愕眙而不能阶。攀井干而未半，目眴转而意迷，舍棂槛而却倚，若颠坠而复稽，魂怳怳以失度，巡回途而下低，既惩惧于登望，降周流以彷徨。步甬道以萦纡，又杳窱而不见阳。排飞闼而上出，若游目于天表，似无依而洋洋。前唐中而后太液，览沧海之汤汤。扬波涛于碣石，激神岳之嶈嶈。滥瀛洲与方壶，蓬莱起乎中央。于是灵草冬荣，神木丛生。岩峻崷崪，金石峥嵘。抗仙掌以承露，擢双立之金茎，轶埃壒之混浊，鲜颢气之清英。骋文成之丕诞，驰五利之所刑。庶松乔之群类，时游从乎斯庭。实列仙之攸馆，非吾人之所宁。

尔乃盛娱游之壮观，奋泰武乎上囿。因兹以威戎夸狄，耀威灵而讲武事。命荆州使起鸟、诏梁野而驱兽。毛群内阗，飞羽上覆，接翼侧足，集禁林而屯聚。水衡虞人，修其营表。种别群分，部曲有署。罘网连纮，笼山络野。列卒周匝，星罗云布。于是乘銮舆，备法驾，帅群臣，披飞廉，入苑门。遂绕酆鄗，历上兰。六师发逐，百兽骇殚，震震爚爚，雷奔电激，草木涂地，山渊反覆。蹂躏其十二三，乃拗怒而少息。尔乃期门佽飞，列刃钻鍭，要趹追踪。鸟惊触丝，兽骇值锋。机不虚掎，弦不再控。矢不单杀，中必叠双。飑飑纷纷，矰缴相缠。风毛雨血，洒野蔽天。平原赤，勇士厉。猿狖失木，豺狼慑窜。尔乃移师趋险，并蹈潜秽。穷虎奔突，狂兕触蹶。许少施巧，秦成力折。掎僄狡，扼猛噬。脱角挫脰，徒搏独杀。挟师豹，拖熊螭。曳犀犛，顿象罴。超洞壑，越峻崖。蹶崭岩，巨石隤。松柏仆，丛林摧。草木无余，禽兽殄夷。

于是天子乃登属玉之馆，历长杨之榭。览山川之体势，观三军之杀获。原野萧条，目极四裔。禽相镇压，兽相枕藉。然后收禽会众，论功赐胙。陈轻骑以行炰，腾酒车以斟酌。割鲜野食，举烽命釂。飨赐毕，劳逸齐，大辂鸣銮，容与徘徊。集乎豫章之宇，临乎昆明之池。左牵牛而右织女，似云汉之无涯。茂树荫蔚，芳草被堤。兰茝发色，晔晔猗猗。若摛锦布绣，烛燿乎其陂。鸟则玄鹤白鹭，黄鹄鵁鹳，鸧鸹鸨鶂，凫鷖鸿雁。朝发河海，夕宿江汉。沉浮往来，云集雾散。于是后宫乘輚辂，登龙舟。张凤盖，建华旗。祛黼帷，镜清流。靡微风，澹淡浮。棹女讴，鼓吹震，声激越，謍厉天，鸟群翔，鱼窥渊。招白鹇，下双鹄。揄文竿，出比目。抚鸿罿，御矰缴，方舟并骛，俯仰极乐。遂乃风举云摇，浮游溥览。前乘秦岭，后越九嵕，东薄河华，西涉岐雍。宫馆所历，百有余区。行所朝夕，储不改供。礼上下而接山川，究休佑之所用。采游童之欢谣，第从臣之嘉颂。于斯之时，都都相望，邑邑相属。国藉十世之基，家承百年之业，士食旧德之名氏，农服先畴之畎亩，商循族世之所鬻，工用高曾之规矩。粲乎隐隐，各得其所。

若臣者徒观迹于旧墟，闻之乎故老，十分而未得其一端，故不能遍举也。

hàn zhī xī dōu ，zài yú yōng zhōu ，shí yuē zhǎng ān 。zuǒ jù hán gǔ 、èr xiáo zhī zǔ ，biǎo yǐ tài huá 、zhōng nán zhī shān 。yòu jiè bāo xié 、lǒng shǒu zhī xiǎn ，dài yǐ hóng hé 、jīng 、wèi zhī chuān 。zhòng liú zhī wēi ，qiān yǒng qí xī 。huá shí zhī máo ，zé jiǔ zhōu zhī shàng yú yān 。fáng yù zhī zǔ ，zé tiān dì zhī yù qū yān 。shì gù héng bèi liù hé ，sān chéng dì jī ，zhōu yǐ lóng xìng ，qín yǐ hǔ shì 。jí zhì dà hàn shòu mìng ér dōu zhī yě ，yǎng wù dōng jǐng zhī jīng ，fǔ xié 《hé tú 》zhī líng 。fèng chūn jiàn cè ，liú hóu yǎn chéng 。tiān rén hé yīng ，yǐ fā huáng míng ，nǎi juàn xī gù ，shí wéi zuò jīng 。yú shì xī qín lǐng ，é běi fù ，jiā fēng bà ，jù lóng shǒu 。tú huáng jī yú yì zǎi ，dù hóng guī ér dà qǐ 。zhào zì gāo ér zhōng píng ，shì zēng shì yǐ chóng lì 。lì shí èr zhī yán zuò ，gù qióng tài ér jí chǐ 。jiàn jīn chéng ér wàn zhì ，ya zhōu chí ér chéng yuān 。pī sān tiáo zhī guǎng lù ，lì shí èr zhī tōng mén 。nèi zé jiē qú dòng dá ，lǘ yán qiě qiān ，jiǔ shì kāi chǎng ，huò bié suì fèn 。rén bú dé gù ，chē bú dé xuán ，tián chéng yì guō ，páng liú bǎi chán 。hóng chén sì hé ，yān yún xiàng lián 。yú shì jì shù qiě fù ，yú lè wú jiāng 。dōu rén shì nǚ ，shū yì hū wǔ fāng 。yóu shì nǐ yú gōng hóu ，liè sì chǐ yú jī jiāng 。xiāng qǔ háo jǔ ，yóu xiá zhī xióng ，jiē mù yuán 、cháng ，míng yà chūn 、líng 。lián jiāo hé zhòng ，chěng wù hū qí zhōng 。

ruò nǎi guān qí sì jiāo ，fú yóu jìn xiàn ，zé nán wàng dù 、bà ，běi tiào wǔ líng 。míng dōu duì guō ，yì jū xiàng chéng 。yīng jun4 zhī yù ，fú miǎn suǒ xìng 。guàn gài rú yún ，qī xiàng wǔ gōng 。yǔ hū zhōu jun4 zhī háo jié ，wǔ dōu zhī huò zhí ，sān xuǎn qī qiān ，chōng fèng líng yì 。gài yǐ qiáng gàn ruò zhī ，lóng shàng dōu ér guān wàn guó yě 。fēng jī zhī nèi ，jué tǔ qiān lǐ ，chuò luò zhū xià ，jiān qí suǒ yǒu 。qí yáng zé chóng shān yǐn tiān ，yōu lín qióng gǔ ，lù hǎi zhēn cáng ，lán tián měi yù 。shāng 、luò yuán qí wēi ，hù 、dù bīn qí zú ，yuán quán guàn zhù ，bēi chí jiāo shǔ 。zhú lín guǒ yuán ，fāng cǎo gān mù ，jiāo yě zhī fù ，hào wéi jìn shǔ 。qí yīn zé guàn yǐ jiǔ zōng ，péi yǐ gān quán ，nǎi yǒu líng gōng qǐ hū qí zhōng 。qín hàn zhī suǒ jí guān ，yuān yún zhī suǒ sòng tàn ，yú shì hū cún yān 。xià yǒu zhèng 、bái zhī wò ，yī shí zhī yuán 。tí fēng wǔ wàn ，jiāng yì qǐ fèn ，gōu chéng kè lòu ，yuán xí lóng lín ，jué qú jiàng yǔ ，hé chā chéng yún 。wǔ gǔ chuí yǐng ，sāng má pù fēn 。dōng jiāo zé yǒu tōng gōu dà cáo ，kuì wèi dòng hé ，fàn zhōu shān dōng ，kòng yǐn huái hú ，yǔ hǎi tōng bō 。xī jiāo zé yǒu shàng yòu jìn yuàn ，lín lù sǒu zé ，bēi chí lián hū shǔ hàn ，liáo yǐ zhōu qiáng ，sì bǎi yú lǐ 。lí gōng bié guǎn ，sān shí liù suǒ 。shén chí líng zhǎo ，wǎng wǎng ér zài 。qí zhōng nǎi yǒu jiǔ zhēn zhī lín ，dà wǎn zhī mǎ ，huáng zhī zhī xī ，tiáo zhī zhī niǎo 。yú kūn lún ，yuè jù hǎi ，shū fāng yì lèi ，zhì yú sān wàn lǐ 。

qí gōng shì yě ，tǐ xiàng hū tiān dì ，jīng wěi hū yīn yáng 。jù kūn líng zhī zhèng wèi ，fǎng tài zǐ zhī yuán fāng 。shù zhōng tiān zhī huá què ，fēng guàn shān zhī zhū táng 。yīn guī cái ér jiū qí ，kàng yīng lóng zhī hóng liáng 。liè fén lǎo yǐ bù yì ，hé dòng fú ér gāo xiāng 。diāo yù tiàn yǐ jū yíng ，cái jīn bì yǐ shì dāng 。fā wǔ sè zhī wò cǎi ，guāng yàn lǎng yǐ jǐng zhāng 。yú shì zuǒ cè yòu píng ，zhòng xuān sān jiē 。guī fáng zhōu tōng ，mén tà dòng kāi 。liè zhōng jù yú zhōng tíng ，lì jīn rén yú duān wéi 。réng zēng yá ér héng yù ，lín jun4 lù ér qǐ fēi 。xùn yǐ lí gōng bié qǐn ，chéng yǐ chóng tái xián guǎn ，huàn ruò liè xiǔ ，zǐ gōng shì huán 。qīng liáng 、xuān wēn 、shén xiān 、zhǎng nián 、jīn huá 、yù táng 、bái hǔ 、qí lín ，qū yǔ ruò zī ，bú kě dān lùn 。zēng pán cuī wéi ，dēng jiàng zhāo làn ，shū xíng guǐ zhì ，měi gè yì guān 。chéng yīn bù niǎn ，wéi suǒ xī yàn 。hòu gōng zé yǒu yè tíng 、jiāo fáng ，hòu fēi zhī shì 。hé huān 、zēng chéng 、ān chù 、cháng níng 、zhǐ ruò 、jiāo fēng 、pī xiāng 、fā yuè 、lán lín 、huì cǎo 、yuān luán 、fēi xiáng zhī liè ，zhāo yáng tè shèng ，lóng hū xiào chéng 。wū bú chéng cái ，qiáng bú lù xíng 。yì yǐ zǎo xiù ，luò yǐ lún lián 。suí hóu míng yuè ，cuò luò qí jiān 。jīn gāng xián bì ，shì wéi liè qián 。fěi cuì huǒ qí ，liú yào hán yīng 。xuán lí chuí jí ，yè guāng zài yān 。yú shì xuán chí kòu qì ，yù jiē tóng tíng ，ruǎn qì cǎi zhì ，lín mín qīng yíng ，shān hú bì shù ，zhōu ā ér shēng 。hóng luó sà lí ，qǐ zǔ bīn fēn 。jīng yào huá zhú ，fǔ yǎng rú shén 。hòu gōng zhī hào ，shí yǒu sì wèi 。yǎo tiǎo fán huá ，gèng shèng dié guì 。chù hū sī liè zhě ，gài yǐ bǎi shù 。zuǒ yòu tíng zhōng ，cháo táng bǎi liáo zhī wèi ，xiāo cáo wèi bǐng ，móu mó hū qí shàng 。zuǒ mìng zé chuí tǒng ，fǔ yì zé chéng huà 。liú dà hàn zhī kǎi tì ，dàng wáng qín zhī dú shì 。gù lìng sī rén yáng lè hé zhī shēng ，zuò huà yī zhī gē 。gōng dé zhe hū zǔ zōng ，gāo zé qià hū lí shù 。yòu yǒu tiān lù 、shí qú ，diǎn jí zhī fǔ 。mìng fū zhūn huì gù lǎo ，míng rú shī fù ，jiǎng lùn hū 《liù yì 》，jī hé hū tóng yì 。yòu yǒu chéng míng 、jīn mǎ 、zhe zuò zhī tíng 。dà yǎ hóng dá ，yú zī wéi qún 。yuán yuán běn běn ，dān jiàn qià wén 。qǐ fā piān zhāng ，xiào lǐ mì wén 。zhōu yǐ gōu chén zhī wèi ，wèi yǐ yán gèng zhī shǔ ，zǒng lǐ guān zhī jiǎ kē ，qún bǎi jun4 zhī lián xiào 。hǔ bēn zhuì yī ，yān yǐn hūn sì 。bì jǐ bǎi zhòng ，gè yǒu diǎn sī 。

zhōu lú qiān liè ，jiǎo dào qǐ cuò 。niǎn lù jīng yíng ，xiū chú fēi gé 。zì wèi yāng ér lián guì gōng ，běi mí míng guāng ér gèn zhǎng lè 。líng dèng dào ér chāo xī yōng ，hùn jiàn zhāng ér lián wài shǔ 。shè bì mén zhī fèng què ，shàng gū léng ér qī jīn jué 。nèi zé bié fēng zhī jiāo yáo ，miǎo lì qiǎo ér sǒng zhuó ，zhāng qiān mén ér lì wàn hù ，shùn yīn yáng yǐ kāi hé 。ěr nǎi zhèng diàn cuī wéi ，céng gòu jué gāo ，lín hū wèi yāng 。jīng dài tāng ér chū sà suō ，dòng yì yì yǐ yǔ tiān liáng 。shàng fǎn yǔ yǐ gài dài ，jī rì jǐng ér nà guāng 。shén míng yù qí tè qǐ ，suí yǎn jiǎn ér shàng jī 。yì yún yǔ yú tài bàn ，hóng ní huí dài yú fén méi 。suī qīng xùn yǔ biāo jiǎo ，yóu è yí ér bú néng jiē 。pān jǐng gàn ér wèi bàn ，mù xuàn zhuǎn ér yì mí ，shě líng kǎn ér què yǐ ，ruò diān zhuì ér fù jī ，hún huǎng huǎng yǐ shī dù ，xún huí tú ér xià dī ，jì chéng jù yú dēng wàng ，jiàng zhōu liú yǐ páng huáng 。bù yǒng dào yǐ yíng yū ，yòu yǎo tiǎo ér bú jiàn yáng 。pái fēi tà ér shàng chū ，ruò yóu mù yú tiān biǎo ，sì wú yī ér yáng yáng 。qián táng zhōng ér hòu tài yè ，lǎn cāng hǎi zhī tāng tāng 。yáng bō tāo yú jié shí ，jī shén yuè zhī qiāng qiāng 。làn yíng zhōu yǔ fāng hú ，péng lái qǐ hū zhōng yāng 。yú shì líng cǎo dōng róng ，shén mù cóng shēng 。yán jun4 qiú zú ，jīn shí zhēng róng 。kàng xiān zhǎng yǐ chéng lù ，zhuó shuāng lì zhī jīn jīng ，yì āi ài zhī hún zhuó ，xiān hào qì zhī qīng yīng 。chěng wén chéng zhī pī dàn ，chí wǔ lì zhī suǒ xíng 。shù sōng qiáo zhī qún lèi ，shí yóu cóng hū sī tíng 。shí liè xiān zhī yōu guǎn ，fēi wú rén zhī suǒ níng 。

ěr nǎi shèng yú yóu zhī zhuàng guān ，fèn tài wǔ hū shàng yòu 。yīn zī yǐ wēi róng kuā dí ，yào wēi líng ér jiǎng wǔ shì 。mìng jīng zhōu shǐ qǐ niǎo 、zhào liáng yě ér qū shòu 。máo qún nèi tián ，fēi yǔ shàng fù ，jiē yì cè zú ，jí jìn lín ér tún jù 。shuǐ héng yú rén ，xiū qí yíng biǎo 。zhǒng bié qún fèn ，bù qǔ yǒu shǔ 。fú wǎng lián hóng ，lóng shān luò yě 。liè zú zhōu zā ，xīng luó yún bù 。yú shì chéng luán yú ，bèi fǎ jià ，shuài qún chén ，pī fēi lián ，rù yuàn mén 。suí rào fēng hào ，lì shàng lán 。liù shī fā zhú ，bǎi shòu hài dān ，zhèn zhèn yuè yuè ，léi bēn diàn jī ，cǎo mù tú dì ，shān yuān fǎn fù 。róu lìn qí shí èr sān ，nǎi niù nù ér shǎo xī 。ěr nǎi qī mén cì fēi ，liè rèn zuàn hóu ，yào guì zhuī zōng 。niǎo jīng chù sī ，shòu hài zhí fēng 。jī bú xū jǐ ，xián bú zài kòng 。shǐ bú dān shā ，zhōng bì dié shuāng 。biāo biāo fēn fēn ，zēng jiǎo xiàng chán 。fēng máo yǔ xuè ，sǎ yě bì tiān 。píng yuán chì ，yǒng shì lì 。yuán yòu shī mù ，chái láng shè cuàn 。ěr nǎi yí shī qū xiǎn ，bìng dǎo qián huì 。qióng hǔ bēn tū ，kuáng sì chù juě 。xǔ shǎo shī qiǎo ，qín chéng lì shé 。jǐ biāo jiǎo ，è měng shì 。tuō jiǎo cuò dòu ，tú bó dú shā 。jiā shī bào ，tuō xióng chī 。yè xī lí ，dùn xiàng pí 。chāo dòng hè ，yuè jun4 yá 。juě zhǎn yán ，jù shí tuí 。sōng bǎi pú ，cóng lín cuī 。cǎo mù wú yú ，qín shòu tiǎn yí 。

yú shì tiān zǐ nǎi dēng shǔ yù zhī guǎn ，lì zhǎng yáng zhī xiè 。lǎn shān chuān zhī tǐ shì ，guān sān jun1 zhī shā huò 。yuán yě xiāo tiáo ，mù jí sì yì 。qín xiàng zhèn yā ，shòu xiàng zhěn jiè 。rán hòu shōu qín huì zhòng ，lùn gōng cì zuò 。chén qīng qí yǐ háng páo ，téng jiǔ chē yǐ zhēn zhuó 。gē xiān yě shí ，jǔ fēng mìng jiào 。xiǎng cì bì ，láo yì qí ，dà lù míng luán ，róng yǔ pái huái 。jí hū yù zhāng zhī yǔ ，lín hū kūn míng zhī chí 。zuǒ qiān niú ér yòu zhī nǚ ，sì yún hàn zhī wú yá 。mào shù yīn wèi ，fāng cǎo bèi dī 。lán zhǐ fā sè ，yè yè yī yī 。ruò chī jǐn bù xiù ，zhú shuò hū qí bēi 。niǎo zé xuán hè bái lù ，huáng hú xiāo guàn ，qiāng guā bǎo yì ，fú yī hóng yàn 。cháo fā hé hǎi ，xī xiǔ jiāng hàn 。chén fú wǎng lái ，yún jí wù sàn 。yú shì hòu gōng chéng zhàn lù ，dēng lóng zhōu 。zhāng fèng gài ，jiàn huá qí 。qū fǔ wéi ，jìng qīng liú 。mí wēi fēng ，dàn dàn fú 。zhào nǚ ōu ，gǔ chuī zhèn ，shēng jī yuè ，yīng lì tiān ，niǎo qún xiáng ，yú kuī yuān 。zhāo bái xián ，xià shuāng hú 。yú wén gān ，chū bǐ mù 。fǔ hóng chōng ，yù zēng jiǎo ，fāng zhōu bìng wù ，fǔ yǎng jí lè 。suí nǎi fēng jǔ yún yáo ，fú yóu pǔ lǎn 。qián chéng qín lǐng ，hòu yuè jiǔ zōng ，dōng báo hé huá ，xī shè qí yōng 。gōng guǎn suǒ lì ，bǎi yǒu yú qū 。háng suǒ cháo xī ，chǔ bú gǎi gòng 。lǐ shàng xià ér jiē shān chuān ，jiū xiū yòu zhī suǒ yòng 。cǎi yóu tóng zhī huān yáo ，dì cóng chén zhī jiā sòng 。yú sī zhī shí ，dōu dōu xiàng wàng ，yì yì xiàng shǔ 。guó jiè shí shì zhī jī ，jiā chéng bǎi nián zhī yè ，shì shí jiù dé zhī míng shì ，nóng fú xiān chóu zhī quǎn mǔ ，shāng xún zú shì zhī suǒ yù ，gōng yòng gāo céng zhī guī jǔ 。càn hū yǐn yǐn ，gè dé qí suǒ 。

ruò chén zhě tú guān jì yú jiù xū ，wén zhī hū gù lǎo ，shí fèn ér wèi dé qí yī duān ，gù bú néng biàn jǔ yě 。

七谏·初放
——东方朔
平生于国兮，长于原野。
言语讷譅兮，又无强辅。
浅智褊能兮，闻见又寡。
数言便事兮，见怨门下。
王不察其长利兮，卒见弃乎原野。
伏念思过兮，无可改者。
群众成朋兮，上浸以惑。
巧佞在前兮，贤者灭息。
尧舜圣已没兮，孰为忠直？
高山崔巍兮，流水汤汤。
死日将至兮，与麋鹿同坑。
块兮鞠，当道宿。
举世皆然兮，余将谁告？
斥逐鸿鹄兮，近习鸱枭。
斩伐橘柚兮，列树苦桃。
便娟之修竹兮，寄生乎江潭。
上葳蕤而防露兮，下泠泠而来风。
孰知其不合兮，若竹柏之异心。
往者不可及兮，来者不可待。
悠悠苍天兮，莫我振理。
窃怨君之不寤兮，吾独死而后已。

qī jiàn ·chū fàng
——dōng fāng shuò
píng shēng yú guó xī ，zhǎng yú yuán yě 。
yán yǔ nè sè xī ，yòu wú qiáng fǔ 。
qiǎn zhì biǎn néng xī ，wén jiàn yòu guǎ 。
shù yán biàn shì xī ，jiàn yuàn mén xià 。
wáng bú chá qí zhǎng lì xī ，zú jiàn qì hū yuán yě 。
fú niàn sī guò xī ，wú kě gǎi zhě 。
qún zhòng chéng péng xī ，shàng jìn yǐ huò 。
qiǎo nìng zài qián xī ，xián zhě miè xī 。
yáo shùn shèng yǐ méi xī ，shú wéi zhōng zhí ？
gāo shān cuī wēi xī ，liú shuǐ tāng tāng 。
sǐ rì jiāng zhì xī ，yǔ mí lù tóng kēng 。
kuài xī jū ，dāng dào xiǔ 。
jǔ shì jiē rán xī ，yú jiāng shuí gào ？
chì zhú hóng hú xī ，jìn xí chī xiāo 。
zhǎn fá jú yòu xī ，liè shù kǔ táo 。
biàn juān zhī xiū zhú xī ，jì shēng hū jiāng tán 。
shàng wēi ruí ér fáng lù xī ，xià líng líng ér lái fēng 。
shú zhī qí bú hé xī ，ruò zhú bǎi zhī yì xīn 。
wǎng zhě bú kě jí xī ，lái zhě bú kě dài 。
yōu yōu cāng tiān xī ，mò wǒ zhèn lǐ 。
qiè yuàn jun1 zhī bú wù xī ，wú dú sǐ ér hòu yǐ 。

骨肉缘枝叶，结交亦相因。
四海皆兄弟，谁为行路人。
况我连枝树，与子同一身。
昔为鸳与鸯，今为参与辰。
昔者常相近，邈若胡与秦。
惟念当离别，恩情日以新。
鹿鸣思野草，可以喻嘉宾。
我有一罇酒，欲以赠远人。
愿子留斟酌，叙此平生亲。

gǔ ròu yuán zhī yè ，jié jiāo yì xiàng yīn 。
sì hǎi jiē xiōng dì ，shuí wéi háng lù rén 。
kuàng wǒ lián zhī shù ，yǔ zǐ tóng yī shēn 。
xī wéi yuān yǔ yāng ，jīn wéi cān yǔ chén 。
xī zhě cháng xiàng jìn ，miǎo ruò hú yǔ qín 。
wéi niàn dāng lí bié ，ēn qíng rì yǐ xīn 。
lù míng sī yě cǎo ，kě yǐ yù jiā bīn 。
wǒ yǒu yī zūn jiǔ ，yù yǐ zèng yuǎn rén 。
yuàn zǐ liú zhēn zhuó ，xù cǐ píng shēng qīn 。

我生之初尚无为，我生之后汉祚衰。天不仁兮降乱离，地不仁兮使我逢此时。干戈日寻兮道路危，民卒流亡兮共哀悲。烟尘蔽野兮胡虏盛，志意乖兮节义亏。对殊俗兮非我宜，遭忍辱兮当告谁？笳一会兮琴一拍，心愤怨兮无人知。

戎羯逼我兮为室家，将我行兮向天涯。云山万重兮归路遐，疾风千里兮扬尘沙。人多暴猛兮如虺蛇，控弦被甲兮为骄奢。两拍张弦兮弦欲绝，志摧心折兮自悲嗟。

越汉国兮入胡城，亡家失身兮不如无生。毡裘为裳兮骨肉震惊，羯羶为味兮枉遏我情。鼙鼓喧兮从夜达明，胡风浩浩兮暗塞营。伤今感晋兮三拍成，衔悲畜恨兮何时平。

无日无夜兮不思我乡土，禀气合生兮莫过我最苦。天灾国乱兮人无主，唯我薄命兮没戎虏。殊俗心异兮身难处，嗜欲不同兮谁可与语！寻思涉历兮多艰阻，四拍成兮益凄楚。

雁南征兮欲寄边声，雁北归兮为得汉青。雁飞高兮邈难寻，空断肠兮思愔愔。攒眉向月兮抚雅琴，五拍泠泠兮意弥深。

冰霜凛凛兮身苦寒，饥对肉酪兮不能餐。夜间陇水兮声呜咽，朝见长城兮路杳漫。追思往日兮行李难，六拍悲来兮欲罢弹。

日暮风悲兮边声四起，不知愁心兮说向谁是！原野萧条兮烽戍万里，俗贱老弱兮少壮为美。逐有水草兮安家葺垒，牛羊满野兮聚如蜂蚁。草尽水竭兮羊马皆徙，七拍流恨兮恶居于此。

为天有眼兮何不见我独漂流？为神有灵兮何事处我天南海北头？我不负天兮天何配我殊匹？我不负神兮神何殛我越荒州？制兹八拍兮拟排忧，何知曲成兮心转愁。

天无涯兮地无边，我心愁兮亦复然。人生倏忽兮如白驹之过隙，然不得欢乐兮当我之盛年。怨兮欲问天，天苍苍兮上无缘。举头仰望兮空云烟，九拍怀情兮谁与传？

城头烽火不曾灭，疆场征战何时歇？杀气朝朝冲塞门，胡风夜夜吹边月。故乡隔兮音生绝，哭无声兮气将咽。一生辛苦兮缘别离，十拍悲深兮泪成血。

我非食生而恶死，不能捐身兮心有以。生仍冀得兮归桑梓，死当埋骨兮长已矣。日居月诸兮在戎垒，胡人宠我兮有二子。鞠之育之兮不羞耻，憋之念之兮生长边鄙。十有一拍兮因兹起，哀响缠绵兮彻心髓。

东风应律兮暖气多，知是汉家天子兮布阳和。羌胡蹈舞兮共讴歌，两国交欢兮罢兵戈。忽遇汉使兮称近诏，遗千金兮赎妾身。喜得生还兮逢圣君，嗟别稚子兮会无因。十有二拍兮哀乐均，去住两情兮难具陈。

不谓残生兮却得旋归，抚抱胡儿兮注下沾衣。汉使迎我兮四牡騑騑，胡儿号兮谁得知？与我生死兮逢此时，愁为子兮日无光辉，焉得羽翼兮将汝归。一步一远兮足难移，魂消影绝兮恩爱遗。十有三拍兮弦急调悲，肝肠搅刺兮人莫我知。

身归国兮儿莫之随，心悬悬兮长如饥。四时万物兮有盛衰，唯我愁苦兮不暂移。山高地阔兮见汝无期，更深夜阑兮梦汝来斯。梦中执手兮一喜一悲，觉后痛吾心兮无休歇时。十有四拍兮涕泪交垂，河水东流兮心是思。

十五拍兮节调促，气填胸兮谁识曲？处穹庐兮偶殊俗。愿得归来兮天从欲，再还汉国兮欢心足。心有怀兮愁转深，日月无私兮曾不照临。子母分离兮意难怪，同天隔越兮如商参，生死不相知兮何处寻！

十六拍兮思茫茫，我与儿兮各一方。日东月西兮徒相望，不得相随兮空断肠。对萱草兮忧不忘，弹鸣琴兮情何伤！今别子兮归故乡，旧怨平兮新怨长！泣血仰头兮诉苍苍，胡为生兮独罹此殃！

十七拍兮心鼻酸，关山阻修兮行路难。去时怀土兮心无绪，来时别儿兮思漫漫。塞上黄蒿兮枝枯叶干，沙场白骨兮刀痕箭瘢。风霜凛凛兮春夏寒，人马饥豗兮筋力单。岂知重得兮入长安，叹息欲绝兮泪阑干。

胡笳本自出胡中，缘琴翻出音律同。十八拍兮曲虽终，响有余兮思无穷。是知丝竹微妙兮均造化之功，哀乐各随人心兮有变则通。胡与汉兮异域殊风，天与地隔兮子西母东。苦我怨气兮浩于长空，六合虽广兮受之应不容！

wǒ shēng zhī chū shàng wú wéi ，wǒ shēng zhī hòu hàn zuò shuāi 。tiān bú rén xī jiàng luàn lí ，dì bú rén xī shǐ wǒ féng cǐ shí 。gàn gē rì xún xī dào lù wēi ，mín zú liú wáng xī gòng āi bēi 。yān chén bì yě xī hú lǔ shèng ，zhì yì guāi xī jiē yì kuī 。duì shū sú xī fēi wǒ yí ，zāo rěn rǔ xī dāng gào shuí ？jiā yī huì xī qín yī pāi ，xīn fèn yuàn xī wú rén zhī 。

róng jié bī wǒ xī wéi shì jiā ，jiāng wǒ háng xī xiàng tiān yá 。yún shān wàn zhòng xī guī lù xiá ，jí fēng qiān lǐ xī yáng chén shā 。rén duō bào měng xī rú huī shé ，kòng xián bèi jiǎ xī wéi jiāo shē 。liǎng pāi zhāng xián xī xián yù jué ，zhì cuī xīn shé xī zì bēi jiē 。

yuè hàn guó xī rù hú chéng ，wáng jiā shī shēn xī bú rú wú shēng 。zhān qiú wéi shang xī gǔ ròu zhèn jīng ，jié shān wéi wèi xī wǎng è wǒ qíng 。pí gǔ xuān xī cóng yè dá míng ，hú fēng hào hào xī àn sāi yíng 。shāng jīn gǎn jìn xī sān pāi chéng ，xián bēi chù hèn xī hé shí píng 。

wú rì wú yè xī bú sī wǒ xiāng tǔ ，bǐng qì hé shēng xī mò guò wǒ zuì kǔ 。tiān zāi guó luàn xī rén wú zhǔ ，wéi wǒ báo mìng xī méi róng lǔ 。shū sú xīn yì xī shēn nán chù ，shì yù bú tóng xī shuí kě yǔ yǔ ！xún sī shè lì xī duō jiān zǔ ，sì pāi chéng xī yì qī chǔ 。

yàn nán zhēng xī yù jì biān shēng ，yàn běi guī xī wéi dé hàn qīng 。yàn fēi gāo xī miǎo nán xún ，kōng duàn cháng xī sī yīn yīn 。zǎn méi xiàng yuè xī fǔ yǎ qín ，wǔ pāi líng líng xī yì mí shēn 。

bīng shuāng lǐn lǐn xī shēn kǔ hán ，jī duì ròu lào xī bú néng cān 。yè jiān lǒng shuǐ xī shēng wū yān ，cháo jiàn zhǎng chéng xī lù yǎo màn 。zhuī sī wǎng rì xī háng lǐ nán ，liù pāi bēi lái xī yù bà dàn 。

rì mù fēng bēi xī biān shēng sì qǐ ，bú zhī chóu xīn xī shuō xiàng shuí shì ！yuán yě xiāo tiáo xī fēng shù wàn lǐ ，sú jiàn lǎo ruò xī shǎo zhuàng wéi měi 。zhú yǒu shuǐ cǎo xī ān jiā qì lěi ，niú yáng mǎn yě xī jù rú fēng yǐ 。cǎo jìn shuǐ jié xī yáng mǎ jiē xǐ ，qī pāi liú hèn xī è jū yú cǐ 。

wéi tiān yǒu yǎn xī hé bú jiàn wǒ dú piāo liú ？wéi shén yǒu líng xī hé shì chù wǒ tiān nán hǎi běi tóu ？wǒ bú fù tiān xī tiān hé pèi wǒ shū pǐ ？wǒ bú fù shén xī shén hé jí wǒ yuè huāng zhōu ？zhì zī bā pāi xī nǐ pái yōu ，hé zhī qǔ chéng xī xīn zhuǎn chóu 。

tiān wú yá xī dì wú biān ，wǒ xīn chóu xī yì fù rán 。rén shēng shū hū xī rú bái jū zhī guò xì ，rán bú dé huān lè xī dāng wǒ zhī shèng nián 。yuàn xī yù wèn tiān ，tiān cāng cāng xī shàng wú yuán 。jǔ tóu yǎng wàng xī kōng yún yān ，jiǔ pāi huái qíng xī shuí yǔ chuán ？

chéng tóu fēng huǒ bú céng miè ，jiāng chǎng zhēng zhàn hé shí xiē ？shā qì cháo cháo chōng sāi mén ，hú fēng yè yè chuī biān yuè 。gù xiāng gé xī yīn shēng jué ，kū wú shēng xī qì jiāng yān 。yī shēng xīn kǔ xī yuán bié lí ，shí pāi bēi shēn xī lèi chéng xuè 。

wǒ fēi shí shēng ér è sǐ ，bú néng juān shēn xī xīn yǒu yǐ 。shēng réng jì dé xī guī sāng zǐ ，sǐ dāng mái gǔ xī zhǎng yǐ yǐ 。rì jū yuè zhū xī zài róng lěi ，hú rén chǒng wǒ xī yǒu èr zǐ 。jū zhī yù zhī xī bú xiū chǐ ，biē zhī niàn zhī xī shēng zhǎng biān bǐ 。shí yǒu yī pāi xī yīn zī qǐ ，āi xiǎng chán mián xī chè xīn suǐ 。

dōng fēng yīng lǜ xī nuǎn qì duō ，zhī shì hàn jiā tiān zǐ xī bù yáng hé 。qiāng hú dǎo wǔ xī gòng ōu gē ，liǎng guó jiāo huān xī bà bīng gē 。hū yù hàn shǐ xī chēng jìn zhào ，yí qiān jīn xī shú qiè shēn 。xǐ dé shēng hái xī féng shèng jun1 ，jiē bié zhì zǐ xī huì wú yīn 。shí yǒu èr pāi xī āi lè jun1 ，qù zhù liǎng qíng xī nán jù chén 。

bú wèi cán shēng xī què dé xuán guī ，fǔ bào hú ér xī zhù xià zhān yī 。hàn shǐ yíng wǒ xī sì mǔ fēi fēi ，hú ér hào xī shuí dé zhī ？yǔ wǒ shēng sǐ xī féng cǐ shí ，chóu wéi zǐ xī rì wú guāng huī ，yān dé yǔ yì xī jiāng rǔ guī 。yī bù yī yuǎn xī zú nán yí ，hún xiāo yǐng jué xī ēn ài yí 。shí yǒu sān pāi xī xián jí diào bēi ，gān cháng jiǎo cì xī rén mò wǒ zhī 。

shēn guī guó xī ér mò zhī suí ，xīn xuán xuán xī zhǎng rú jī 。sì shí wàn wù xī yǒu shèng shuāi ，wéi wǒ chóu kǔ xī bú zàn yí 。shān gāo dì kuò xī jiàn rǔ wú qī ，gèng shēn yè lán xī mèng rǔ lái sī 。mèng zhōng zhí shǒu xī yī xǐ yī bēi ，jiào hòu tòng wú xīn xī wú xiū xiē shí 。shí yǒu sì pāi xī tì lèi jiāo chuí ，hé shuǐ dōng liú xī xīn shì sī 。

shí wǔ pāi xī jiē diào cù ，qì tián xiōng xī shuí shí qǔ ？chù qióng lú xī ǒu shū sú 。yuàn dé guī lái xī tiān cóng yù ，zài hái hàn guó xī huān xīn zú 。xīn yǒu huái xī chóu zhuǎn shēn ，rì yuè wú sī xī céng bú zhào lín 。zǐ mǔ fèn lí xī yì nán guài ，tóng tiān gé yuè xī rú shāng cān ，shēng sǐ bú xiàng zhī xī hé chù xún ！

shí liù pāi xī sī máng máng ，wǒ yǔ ér xī gè yī fāng 。rì dōng yuè xī xī tú xiàng wàng ，bú dé xiàng suí xī kōng duàn cháng 。duì xuān cǎo xī yōu bú wàng ，dàn míng qín xī qíng hé shāng ！jīn bié zǐ xī guī gù xiāng ，jiù yuàn píng xī xīn yuàn zhǎng ！qì xuè yǎng tóu xī sù cāng cāng ，hú wéi shēng xī dú lí cǐ yāng ！

shí qī pāi xī xīn bí suān ，guān shān zǔ xiū xī háng lù nán 。qù shí huái tǔ xī xīn wú xù ，lái shí bié ér xī sī màn màn 。sāi shàng huáng hāo xī zhī kū yè gàn ，shā chǎng bái gǔ xī dāo hén jiàn bān 。fēng shuāng lǐn lǐn xī chūn xià hán ，rén mǎ jī huī xī jīn lì dān 。qǐ zhī zhòng dé xī rù zhǎng ān ，tàn xī yù jué xī lèi lán gàn 。

hú jiā běn zì chū hú zhōng ，yuán qín fān chū yīn lǜ tóng 。shí bā pāi xī qǔ suī zhōng ，xiǎng yǒu yú xī sī wú qióng 。shì zhī sī zhú wēi miào xī jun1 zào huà zhī gōng ，āi lè gè suí rén xīn xī yǒu biàn zé tōng 。hú yǔ hàn xī yì yù shū fēng ，tiān yǔ dì gé xī zǐ xī mǔ dōng 。kǔ wǒ yuàn qì xī hào yú zhǎng kōng ，liù hé suī guǎng xī shòu zhī yīng bú róng ！